Sfidat e 383-shit

a�?PavarA�sia telefonikea�� e KosovA�s ngashA�m me atA� shtetA�rore kaloi nA�pA�r njA� fazA� tranzicioni qA� u pA�rcoll me sfida ndA�rsa probleme priten edhe me implementimin e tA�rA�sishA�m tA� kodit telefonik shtetA�ror +383.

LicencA� tA� pA�rkohshme pA�r njA� telefoni mobile serbe, transfer i pronave tA� Telekomit tA� KosovA�s tek operatori serb, janA� vetA�m disa nga koncesionet qA� i ka bA�rA� Kosova pA�r tA� arritur deri te kodi shtetA�ror telefonik.

Kodi shtetA�ror qA� buroi nga marrA�veshja e arritur nA� dialogun KosovA�-Serbi u prit me entuziazA�m, dhe u konsiderua si fitore nga Qeveria e KosovA�s, sipas tA� cilA�s konfirmon shtetA�sinA� dhe sovranitetin e KosovA�s.

Fitoren e pati shpallur edhe Qeveria e RepublikA�s sA� SerbisA�, e cila mburret se i ka ruajtur pronat e Telekomit nA� kA�mbim tA� njA� a�?kodi territoriala�?.

OrganizataA� NdA�rkombA�tare e Telekomunikacionit (ITU) nA� pajtim me marrA�veshjen e telekomit nA� dhjetor tA� vitit 2016 pati alokuar kodin telefonik pA�r KosovA�n.

QA� nga ajo kohA� ishte paralajmA�ruar njA� periudhA� nA� maksimum 18 muaj pA�r a�?migrimina�� e sim-kartelave vendore nA� kodin e ri nga kodet ekzistuese +377( e pA�rdorur nga Vala) dhe +386 ( e pA�rdorur nga IPKO) dhe edhe mA� pak se kaq pA�r zhdukjen e kodit pA�r telefoni fikse +381.

+381-shit pA�rfundimisht i erdhi fundi mA� 24 mars tA� kA�tij viti.

NdA�rsa periudha e ekzistimit tA� kodeve +377 dhe +386 pritet tA� pA�rfundojA� nA� muajin qershor tA� kA�tij viti.

GjatA� kA�saj periudhe tranzitore A�shtA� dashur tA� bA�hen marrA�veshje individuale me operatorA� tA� huaj telefonikA� nA� mA�nyrA� qA� ata ti hapin a�?routata��, pA�r thirrje ndA�rkomA�btare hyrA�se dhe dalA�se me kodin e ri.

Kreshnik Gashi, Drejtor i Autoritetit Rregullativ pA�r Komunikime Elektronike dhe Postare (ARKEP) kishte treguar pA�r KALLXO.com se sa marrA�veshje tA� tilla janA� arritur.

a�?Deri mA� tani njA� numA�r i konsiderueshA�m i operatorA�ve ndA�rkombA�tarA� (mbi 200) e kanA� hapur trafikun nA� drejtim tA� kodit 383, pra A�shtA� duke u pA�rdorura�?, tha Gashi.

Me implementimin e kodit shtetA�ror telefonik pritet tA� rregullohen strukturat numerike tA� thirrjeve lokale.

MirA�po, njA� shqetA�sim i paraqitur A�shtA� implementimi i kA�tij kodi nA�pA�r platformat online qA� nuk e njohin atA�.

LamtumirA� 038!

Ilustrimi: Trembelat pA�r KALLXO.com

QytetarA�t do ta��i thonA� lamtumirA� numeracionit gjeografik, pasi mA� nuk do tA� aplikohet 038-shi. Numeracioni i ri do tA� vendoset nA� bashkA�punim me operatorA�t.

Numeracioni gjeografik i PrishtinA�s A�shtA� bA�rA� i njohur ndA�r vite. Madje edhe emisionet kushtuar PrishtinA�s janA� emA�ruar vetA�m 038, pasi ky numA�r ndA�rlidhet me kryeqytetin. Kjo shumA� shpejt do tA� ndA�rrohet.

QytetarA�t do ta��i thonA� lamtumirA� numeracionit gjeografik, pasi mA� nuk do tA� aplikohet 038-shi. Numeracioni i ri do tA� vendoset nA� bashkA�punim me operatorA�t.

Kryetarit tA� Autoritetit Rregullativ tA� Komunikimeve Elektronike dhe Postare (ARKEP), Kreshnik Gashi thotA� se numeracionet gjeografike do tA� ndA�rrohen.

a�?Sa i pA�rket numeracionit gjeografik (seritA� 2x dhe 3x, pA�rfshirA� kA�tu 038), ARKEP-i pas implementimit tA� kodit telefonik 383 nA� konsultim me operatorA�t do tA� pA�rcaktojA� strukturA�n e re tA� kA�tij numeracionia�?, tha Gashi.

Por, kodet fillestare tA� telefonisA� mobile (044, 045 dhe 049) nuk do tA� ndryshohen.

a�?Plani i Ri i Numeracionit i miratuar nga ARKEP-i nuk ka paraparA� ndryshimin e strukturA�s sA� numeracionit jo-gjeografik mobil (seritA� 4x p.sh. numrat 044, 045, 049 etj.)a�?, tha Gashi.

Sipas Gashit, pA�rdorimi i kodit tA� ri shtetA�ror pA�r thirrje ndA�rkombA�tare, hyrA�se dhe dalA�se ka filluar mbarA� me mA� shumA� se 200 operatorA� qA� kanA� filluar njohjen e tij.

a�?Deri mA� tani njA� numA�r i konsiderueshA�m i operatorA�ve ndA�rkombA�tarA� (mbi 200) e kanA� hapur trafikun nA� drejtim tA� kodit 383, pra A�shtA� duke u pA�rdorur. Platformat kryesore qA� pA�rdorin aplikacionet e ndryshme pA�r dA�rgim tA� mesazheve apo thirrjeve verifikuese tashmA� e kanA� njohur kodin 383, presim qA� njA� gjA� e tillA� tA� ndodhA� me tA� gjitha kA�to platformaa�?, tha Gashi.

NdA�rsa me fillimin e kA�tyre thirrjeve ndA�rkombA�tare me kodin e ri shtetA�ror A�shtA� ngritur njA� shqetA�sim publik lidhur me tarifat e thirrjeve ndA�rkombA�tare. NjA� portal shqiptar me qendA�r nA� FinlandA�, Gjiganti.com kishte raportuar se njA� nga operatorA�t e FinlandA�s e kishte faturuar 19 euro njA� minutA� me KosovA�n nA� kodin e ri 383.

ARKEP-i lidhur me kA�tA� pati sqaruar se tarifat vendosen sipas marrA�veshjeve tA� operatorA�ve telefonikA�.

a�?OperatorA�t tanA� janA� tA� lirA� qA� direkt tA� negociojnA� A�mimet me shumicA� (nA� mes operatorA�ve) pA�rA� thirrjet ndA�rkombA�tare. NA� kA�tA� kontekst, A�mimet e aplikuara nga operatorA�t e RepublikA�s sA� KosovA�s pA�r operatorA�t ndA�rkombA�tar nuk kanA� ndryshuar, prandaj nuk ka asnjA� argument tA� vetA�m qA� thirrjet ndA�rkombA�tare me pakicA� nA� kodin 383 tA� jenA� mA� tA� shtrenjtaa�?, thuhej njA� njoftimin e ARKEP.

Gashi po ashtu siguroi qA� janA� duke u munduar qA� tA� mos ketA� problem me implementimin e kodit tA� ri, pasi sipas tij pA�r kA�tA� arsye edhe ka qenA� kohA�zgjatja e periudhA�s tranzitore.

a�?NjA�ra nga arsyet e bashkekzistimit tA� kodeve paralele (nA� kA�tA� rast kodet e deritashme dhe kodi 383), respektivisht ekzistimit tA� periudhA�s kalimtare ka qenA� eliminimi i problemeve tA� cilat mund tA� dalin me implementimin e kodit 383a�?, tha Gashi.

a�?Facebooka�� Nuk e Njeh Kodin +383, LlogaritA� Kosovare Mund tA� JenA� nA� Rrezik

Verifikimi i dyfishtA� i llogarive nA� Facebook mund tA� jetA� problematik nA�se kjo platformA� nuk e njeh kodin telefonik shtetA�ror tA� KosovA�s, raporton KALLXO.com

Implementimi i plotA� i kodit shtetA�ror telefonik tA� KosovA�s, +383 nuk po kalon pa sfida tA� njohjes kryesisht nga platformat online.

Qershori pritet tA� jetA� muaji i fundit kur nA� KosovA� funksionojnA� kodet telefonike +377 dhe +386 pasi kodi i vetA�m funksional pA�r thirrje ndA�rkombA�tare do tA� jetA� ai shtetA�ror +383.

Drejtori i Autoriteti Rregullativ pA�r Komunikimet Elektronike dhe Postare (ARKEP) kishte treguar pA�r fazA�n pA�rfundimtare tA� implementimit tA�A� kodit shtetA�ror.

a�?Faza tjetA�r A�shtA� faza kur do tA� fillojA� largimi i kodit 381, si dhe pA�rdorimi edhe nA� thirrjet dalA�se i kodit 383 tA� telefonisA� mobile, dhe pA�rfundimisht nA� qershor pritet tA� gjitha kodet e huaj tA� largohen dhe tA� funksionojA� vetA�m kodi 383a�?,A� kishte thA�nA� Gashi.

Kodi shtetA�ror qA� buroi nga marrA�veshja e arritur nA� dialogun KosovA�-Serbi ka arritur tA� jetA� i pA�rdorshA�m pA�r thirrje ndA�rkombA�tare nA�pA�rmjet marrA�veshjeve me operatorA� tA� huaj telefonikA�.

MegjithatA� ka ende platforma tA� mA�dha siA� A�shtA� a�?Facebooka�� dhe a�?Instagrama�� qA� nuk e njohin kA�tA� kod.

Ermal Sadiku, njohA�s i kA�saj fushe kishte analizuar rrezikun e bllokimit tA� kuletave dixhitale nA� kryptovaluta nA�se nuk njihet kodi shtetA�ror.

Ai konsideron se i njA�jti rrezik vlen edhe pA�r llogaritA� e Facebook-ut qA� kA�rkojnA� verifikim pA�rmes numrit tA� telefonit.

KALLXO.com kishte kontaktuar me ARKEP pA�r tA� mA�suar marrA�veshjen qA� janA� arritur apo lobimi qA� A�shtA� bA�rA� pA�r njohjen e kA�tij kodi nga platformat online.

Sipas tyre ende nuk ka pA�rgjigje nga Facebook dhe Instagram qA� A�shtA� po ashtu nA� pronA�si tA� Facebook.

a�?E konfirmojmA� qA� A�shtA� kontaktuar edhe Facebook dhe presim pergjigje edhe nga ata. Instagram poashtu shfrytA�zon platformA�n e njA�jtA�a�?, thuhet nA� pA�rgjijgen e ARKEP.

NA� anA�n tjetA�r, kodi +383 A�shtA� i pA�rdorshA�m nA� platformat a�?Vibera�� dhe a�?Whatsappa��.

Investimet nA� Kryptovaluta nA� Rrezik nga Kodi ShtetA�ror Telefonik

Implementimi i plotA� i kodit shtetA�ror telefonik tA� KosovA�s, +383 paraqet frikA� tek investuesit kosovarA� qA� kanA� investuar nA� kryptovaluta.

Qershori pritet tA� jetA� muaji i fundit kur nA� KosovA� funksionojnA� kodet telefonike +377 dhe +386 pasi kodi i vetA�m funksional pA�r thirrje ndA�rkombA�tare do tA� jetA� ai shtetA�ror +383.

MegjithA�se kodi shtetA�ror qA� buroi nga marrA�veshja e arritur nA� dialogun KosoA�-Serbi u prit me entuziazA�m, kjo po shihet si problematike nga kosovarA�t qA� kanA� kuleta dixhitale (wallets) nA� platformat online tA� kryptovalutave.

Ermal Sadiku,A� njohA�s i kA�saj fushe tha pA�r KALLXO.com se shumA� kuleta dixhitale janA� tA� konfiguruara pA�rmes numrit tA� telefonit dhe nA� rastin e zhdukjes sA� kodeve tA� tjera, paraqitet rreziku pA�r bllokiminA� e tyre.

a�?Ato walleta qe janA� tA� konfigurara me kod telefonik, dmth qA� verifikimin e kanA� me numA�r tA� telefonit, do tA� kenA� probleme me rastin e ndA�rprerjes sA� shA�rbimeve +377 dhe +386. Sidomos ata qA� kanA� p.sh 2 Step verification me SMS (verifikim dy hapA�sh pA�rmes SMS), nuk do tA� mund tA� qasen nA� A�alleta.a�?, tha Sadiku.

Sadiku ka bA�rA� thirrje pA�r kujdes nga investuesit nA� kryptovaluta dhe nga institucionet pA�r zgjidhjen e kA�tij problemi eventual.

a�?Duhet tA� alarmohen njerA�zit qA� ata ti rregullojnA� kA�to verifikime para qershorit dhe duhet tA�A� rregullohet nje metodA�/marrA�veshje pA�r ta��i i forA�arduar SMS-at nA� numrat e vjetA�ra�?, tha ai.

KALLXO.com ka pyetur edhe Autoritetin Rregullativ tA� Komunikimive Elektronike dhe Postare (ARKEP) lidhur me kA�tA� A�A�shtje por deri mA� tani nuk ka pranuar pA�rgjigje nga ta.