17:30 / E Premte, 24 Gusht 2018 / indeksADMonline

Shishet plastike të lëna në diell shkaktojnë kancer? Ja e vërteta!

Kjo është një “vuajtje” që nganjëherë kthehet dhe në një mesazh alarmues që qarkullon, me këmbëngulje, në telefonat celularë. Ja e vërteta e shpjeguar nga një onkolog ekspert

Në WhatsApp, ky mesazh qarkullon në mënyrë të përhershme. “Helmimi që vjen nga plastika e nxehtë quhet Antinom dhe është raportuar për një kohë të gjatë. Nëse e lini shishen tuaj plastike me ujë në makinë në ditët e nxehta dhe pini ujë pasi të jetë nxehur, rrezikoheni nga kanceri i gjirit. Mjekët shpjegojnë se nxehtësia e nxit plastikën të lëshojë një mbetje kimike toksike që prodhon këtë lloj sëmundjeje në gji. Ky element është i njëjtë me atë që gjendet në indin e gjirit me kancer. Pra, ju lutem mos e merrni ujin nga shishet plastike që janë nxehur dhe ua kaloni këtë të gjitha grave. Mos ngrohni në furrë (furrë me mikrovalë), ushqim në enë plastike, por në kontejnerë qeramike ose qelqi që i rezistojnë nxehtësisë. Gratë duhet të informohen për të shmangur problemin. Mos e mbani këtë informacion për vete, por ndajeni atë me të tjerët”.

Në vitet e fundit, problemi i rrezikut të pretenduar shëndetësor të përfaqësuar nga uji që gjendet në shishe plastike shpesh është sjellë në vëmendjen e publikut të gjerë, veçanërisht përmes mediave sociale.

Por, cila është e vërteta?

“Një alarm që nuk është vetëm italian, – thotë Massimo Di Maio, drejtor i Onkologjisë në Spitalin Mauritian të Torinos. – Disa muaj më parë, një studim i botuar në revistën shkencore ‘European Journal of Cancer’ tregoi se 15% e të anketuarve anglezë thanë se besonin se kishte një lidhje mes zakonit të ujit të pijshëm nga shishet plastike dhe kancerit. Në të vërtetë, nuk ka prova shkencore për këtë rrezik: madje edhe në eksperimentet më ekstreme, në të cilat shishet ishin ngrohur për shumë orë, sasia e substancave të lëshuara në ujë ishte shumë më e ulët se kufijtë e konsideruar të sigurt për shëndetin”.

Atëherë nga vjen ky “mashtrim”? “Rreziku i supozuar i kancerit të gjirit vjen nga fakti se disa nga substancat që përmbahen në shishe plastike që “lëshohen” pas ngrohjes intensive konsiderohen të afta të ndryshojnë nivelet dhe aktivitetin e hormoneve në trup, por – edhe në këtë rast – sasitë e arsyeshme të pranishme në ujë janë shumë më të ulëta se ato potencialisht të rrezikshme. Natyrisht, për të zvogëluar edhe më shumë një rrezik që duket se është tashmë i papërfillshëm, këshillohet të respektojmë këshillën që të mos lëmë shishe shumë gjatë në diell. Një maturi e arsyeshme”. Po për sa i përket rrezikut të ngrohjes së ushqimit në enë plastike në një mikrovalë? Edhe në këtë rast, deri më sot nuk ka prova serioze shkencore të lidhjes midis ngrohjes me mikrovalë dhe rrezikut të zhvillimit të tumoreve – shpjegon eksperti. I vetmi rrezik i vërtetë shëndetësor, kur përdorni mikrovalën, është se prodhon ngrohje më pak efektive në eliminimin e çdo bakterie, prandaj vetëm ushqimet që janë ruajtur siç duhet para përdorimit duhet të futen në mikrovalë. Gjithashtu është e rëndësishme të përdoren vetëm kontejnerët që janë të aprovuar në mënyrë eksplicite për ngrohje në furrë me mikrovalë: disa lloje të plastikës janë, por shumë të tjerë nuk janë dhe nxehtësia mund të lëshojë substanca toksike në ushqim”.

Nga se shkaktohet kanceri i gjirit?

“Ndryshe nga rreziku i supozuar që lidhet me përdorimin e furrës me mikrovalë dhe plastikës së ekspozuar ndaj diellit, ka disa faktorë që, në një mënyrë të provuar shkencërisht, ndikojnë në rrezikun e zhvillimit të kancerit të gjirit. Për shembull, obeziteti (sidomos pas menopauzës) dhe stërvitja e dobët rrisin gjasat për t’u sëmurë, ndërsa ushqimi i pasur me fruta, perime dhe fibra ka një rol mbrojtës. Konsumi i lartë i alkoolit dhe yndyrave të kafshëve dhe konsumi i ulët i fibrave bimore janë shoqëruar me rritjen e rrezikut të kancerit të gjirit. Për një grua, rreziku i zhvillimit të kancerit të gjirit është më i madh nëse nëna, motra ose vajza e saj janë prekur tashmë, veçanërisht nëse është e re (para moshës 40 vjeç)”.