Ndikimet mjedisore dhe sociale të industrisë së modës

Industria e modës konsiderohet si një nga industritë më ndotëse në botë, por kjo nuk është për t’u habitur, duke pasur parasysh rolin e saj themelor në jetën e njeriut.

Një pjesë e lëndëve të para të industrisë së modës vjen nga bujqësia apo blegtoria, megjithëse në dekadat e fundit është rritur përdorimi i fibrave sintetike, duke zënë aktualisht 65% të prodhimit (pambuku, i pari ndër fibrat natyrore përfaqëson 20% të prodhimit).

Vetëm 1% e veshjeve vijnë nga materiali tekstili i ricikluar.  Si prodhimi i fibrave ‘natyrore’ dhe ai i fibrave ‘artificiale’ mund të kenë ndikim në mjedis.

Indeksi Higgs, specifik për sektorin, tregon se lëndët e para artificiale normalisht kanë një ndikim më të ulët në fazën e prodhimit sesa ato nga bujqësia dhe blegtoria.

Tendenca drejt modës së shpejtë, me veshje me kosto të ulët në dispozicion dhe tendenca gjithnjë në ndryshim (mesatarisht, gjeneratat e reja i përdorin veshjet gjysmën e kohës përpara se t’i eliminojnë ato, në krahasim me gjeneratën e mëparshme), ka rezultuar në një dyfishim të prodhimit dhe mbetjeve.  të gjeneruara, shpesh të pa riciklueshme dhe ndonjëherë të shpërndara në mjedis.  Pra, në fund të ciklit jetësor të veshjeve, prania e materialeve jo të biodegradueshme mund të shkaktojë një ndikim më të madh në mjedis.

Ekziston gjithashtu një problem i mungesës së qëndrueshmërisë sociale dhe formave të skllavërisë moderne.  Sondazhet e kryera nga lëvizja ndërkombëtare Fashion Revolution tregojnë se në disa vende aziatike, 60% e punëtorëve në industrinë e tekstilit nuk kanë një kontratë të rregullt dhe paguhen më pak se gjysma e pagës minimale ligjore.  Gjatë një sondazhi të kryer në 91 marka veshjesh, vetëm 12% e tyre ndërmorën masa për të siguruar një pagë minimale ligjore për punëtorët e tyre.

Friend of the Earth,nje projekte nga Organizata Boterore e Qendrueshmerise e  mbështetur nga një përvojë shumëvjeçare në certifikimin e produkteve bujqësore të qëndrueshme, ka zhvilluar gjithashtu kërkesa certifikimi për veshje dhe produkte të modës së qëndrueshme.

Qëllimi është të stimulohet dhe inkurajohet ndryshimi drejt një mode që është më e respektueshme për mjedisin dhe punëtorët.  Nëpërmjet certifikimit Friend of the Earth, u ofron konsumatorëve një mjet për të identifikuar produktet e verifikuara të qëndrueshme dhe prodhuesit e angazhuar për ndryshim, për të nxjerrë në pah produktet e tyre dhe për t’u shpërblyer nga preferencat e konsumatorëve.

Një nga prioritetet e Friend of the Earth është stimulimi i riciklimit të lëndëve të para, me synimin për një industri gjithnjë e më rrethore të modës.  Lëndët e para me origjinë bimore ose shtazore të përdorura në procesin e transformimit duhet të vijnë të paktën 50% nga riciklimi dhe të jenë në përputhje me standardin e Friend of the Earth për bujqësi dhe mbarështim të qëndrueshëm dhe duke respektuar mirëqenien e kafshëve.  Fijet sintetike duhet të vijnë nga riciklimi 100% dhe të merren pa ndihmën e kimikateve që janë të rrezikshme për mjedisin.  Kompania prodhuese duhet nga ana tjetër të angazhohet në riciklimin e mbetjeve të përpunimit.  Kërkesat e tjera  synojnë të reduktojnë ndikimin e fazave të ndryshme të përpunimit në nivele të qëndrueshme, si për sa i përket emetimeve ashtu edhe për konsumin e ujit dhe energjisë.  E fundit, por jo më pak e rëndësishme, kompania duhet të respektojë legjislacionin për trajtimin e drejtë të punëtorëve dhe parimet bazë të përgjegjësisë sociale.

Standardi i certifikimit u lançua së fundi dhe aktualisht janë rreth dhjetë kompani të certifikuara ose në fazë auditimi në të gjithë botën, tani për tani prodhues dhe marka të mesme, të angazhuara kryesisht në riciklimin e materialeve natyrore, si leshi.  Interesi po rritet, veçanërisht pas kësaj faze dramatike të pandemisë, pasi gjithnjë e më shumë kompani dhe konsumatorë janë të vetëdijshëm për nevojën për të prodhuar dhe konsumuar në një mënyrë më të qëndrueshme duke mos rrezikuar mjedisin dhe respektuar te drejtat e punetoreve.