Dr. Faruk Ajeti: Të jesh ambasador në Gjermani, është privilegj dhe përgjegjësi

“Gjermania ka qenë, është dhe do të mbetet një aleat historik dhe tradicional i vendit tonë”, thotë në intervistën për albinfo.at., ambasadori i Kosovës në Gjermani, dr. Faruk Ajeti.

Dr. Faruk Ajeti, ambasador i Republikës së Kosovës në Gjermani, studimet dhe doktoratën me sukses të shkëlqyeshëm i mbaroi në Vjenë. Tema e doktoratës ishte “Politika e Austrisë ndaj Kosovës 1986-1999”. Krahas studimeve në Austri, ai shërbeu në stafin diplomatik të Ambasadës së Republikës së Kosovës në Austri për disa vjet dhe mbetet gjatë në kujtesën e mërgimtarëve si njeri i respektuar dhe përkushtuar gjatë  shërbimit diplomatik në Austri.
Nga nëntori i vitit 2021, dr.Faruk Ajeti është ambasador i Republikës së Kosovës në Gjermani.

Albinfo.at: I nderuar ambasador, çfarë do të thotë të jesh ambasador i Republikës së Kosovës në Gjermani, si shtet i fuqishëm demokratik me peshë të madhe diplomatike në botë?

Dr.Faruk Ajeti: Të jesh ambasador i Republikës së Kosovës në Gjermani është pa dyshim një privilegj jetësor, aq më tepër kur ky është mandati im i parë në këtë cilësi. Ana tjetër e medaljes është se, këtij nderi të pashoq jetësor i shtohet edhe përgjegjësia që mbart mbi supe me këtë funksion. Kur them përgjegjësi, e mendoj në disa rrafshe. E para: Gjermania ka qenë, është dhe do të mbetet një aleat historik dhe tradicional i vendit tonë. E dyta, Gjermania si shtet me peshë të madhe politike (pjesë e NATO-s, BE-së, G7 dhe strukturave të tjera evropiane dhe ndërkombëtare) mbetet një aleat kyç për vendin tonë. E treta, Gjermania është ekonomia më e madhe evropiane dhe e katërta në botë. E katërta, në Gjermani ekziston misioni më i madh diplomatik i Republikës së Kosovës në botë. E fundit, por jo më pak e rëndësishme, është prezenca e madhe e diasporës tonë në Gjermani. Pra, të gjitha këto elemente të lartcekura i japin kuptim sa të veçantë aq edhe domethënës të qenët ambasador i Republikës së Kosovës në Berlin.

Albinfo.at: Keni shërbyer disa vjet  në diplomaci në Ambasadën e Republikës së Kosovës në Austri, gjegjësisht në Vjenë. Ne që u njohim gjatë, dimë se keni qenë mjaft aktiv gjatë asaj periudhe. Cilat janë përshtypjet tuaja nga kjo periudhë, dhe nëse tërheqim një paralele mes dy vendeve gjermanofolëse në raport me Kosovën, çfarë mund të veçoni?

Dr.Faruk Ajeti: Sigurisht që mund të tërheqim paralele. Ajo çfarë i bashkon këto dy vende gjermanofolëse në raport me Kosovën, është roli pro aktiv i tyre në mbështetje të Kosovës. Pra, një konstante mbështetëse, ku të dy vendet kanë ofruar një ekspertizë të veçantë politike ndaj Republikës tonë, për të cilën ne do të jemi përjetësisht mirënjohës.  Ka shumë elemente që do t`i veçoja nga ajo periudhë dhe besoj së faqet e revistës suaj janë të vogla për t`i përshkruar të gjitha. Megjithatë, do t`i listoj disa prej tyre. E para, studimet në Universitetin e Vjenës mbeten një kapitull i veçantë në jetën time, sikurse puna në Ambasadën e Republikës së Kosovës në Vjenë. E dyta, miqësia me shumë diplomatë dhe politikanë austriakë mbetet unike. E treta, sikurse krijimi i Republikës së Shqipërisë, ashtu edhe ndërtimi i shtetit të Republikës së Kosovës janë të lidhura me rolin historik dhe të pazëvendësueshëm të Ballhausplatz-it. Këtu kisha nderin e madh të hulumtoja gjatë studimeve të mia nëpër arkivat austriake, por edhe të shihja nga afër përkrahjen e pa rezervë për Kosovën. Pra, një përvojë unikate të cilën nuk arrin asnjëherë ta mësosh dot nëpër libra. E katërta, angazhimi dhe organizimi i mërgatës tonë nëpër mekanizma të ndryshëm në Austri. Të gjitha këto janë vetëm disa pjesë të rëndësishme në mozaikun e kujtimeve të mia të bukura në raport me Austrinë.

Albinfo.at: Ka shenja se Bashkimi Evropian ka shtuar interesimin për vendet e Ballkanit Perëndimor pas agresionit rus në Ukrainë. Si e vlerësoni ju aktivitetin e diplomacisë së Gjermanisë në këtë prizëm dhe ndaj Kosovës në veçanti? A mendoni se Kosova do të mbështetet për anëtarësimin e saj në institucione ndërkombëtare? 

Dr.Faruk Ajeti: Sa u përket shteteve të Ballkanit Perëndimor, diplomacia gjermane flet me një zë: ky rajon e ka vendin në Bashkim Evropian (BE). Këtë mund ta gjeni edhe në marrëveshjen e koalicionit të “Semaforit”. Mbështetja gjermane ndaj Kosovës është rikonfirmuar edhe nga Kancelari Scholz dhe Ministrja e Jashtme Baerbock në dhjetëra raste. Andaj, në të gjitha takimet që kam pasur deri më tani, nuk shtrohet pyetja se “a do të mbështetet”, por si do të mbështetet dhe si të forcohet subjektiviteti ndërkombëtar i Kosovës. Po ta analizoni me kujdes vizitën e parë të Ministres së Jashtme Baerbock në mars të këtij viti dhe të Kancelarit Scholz në qershor, rezulton se destinacioni i parë në Ballkanin Perëndimor ka qenë Prishtina. Me fjalë të tjera, nuk do të ndaloj së punuari për përforcimin e narracionit që Kosova është tregim i përbashkët i suksesit dhe shembull i demokracisë në rajon.

Albinfo.at: Në Gjermani jetojnë afro gjysmë milioni mërgimtarë shqiptarë. Cilat janë nevojat e tyre dhe sa ia arrin stafi i juaj të përmbushë nevojat e tyre?    

Dr.Faruk Ajeti: Nevojat e tyre janë të shumëfishta dhe ne po bëjmë maksimumin tonë që t`ju dalim në ndihmë, ku ne mund të kontribuojmë jo vetëm në ofrimin e shërbimeve konsullore. Rasti i fundit, siç është nënshkrimi i marrëveshjes për njohjen e patentë shoferëve kosovarë nga Gjermania është vetëm një shembull se çfarë mund të bëjë shteti kosovar për mërgatën. Pra, nevojat janë të shumëfishta, sikurse edhe mundësitë janë shumë të mëdha, jo vetëm për t`i përmbushur nevojat, por edhe për t`i tejkaluar pritjet e mërgatës. Mos të harrojmë edhe një fakt tjetër, se jemi pothuajse shteti i vetëm nga rajoni ynë, ku kemi themeluar Ministrinë e Diasporës dhe kjo flet më së miri për logjikën shtetërore, ku diasporën e sheh si hisedarë të shtetit dhe me të drejtë.

Albinfo.at: Sa keni informata mbi organizimin e mërgatës shqiptare në Gjermani, kur dihet se ky organizim ka rol me rëndësi edhe për atdheun? Sa dhe si janë shqiptarët e organizuar, sa të integruar aktualisht në shoqërinë ku jetojnë? 

Dr.Faruk Ajeti: Mërgata jonë në Gjermani është jashtëzakonisht mirë e integruar. Ky nuk është thjesht një konstatim i imi, por këtë gjykim e dëgjova edhe nga Presidenti gjerman Steinmeier më 6 dhjetor 2021, kur i dorëzova letrat kredenciale.  Mërgata jonë këtu, sikurse në shtetet e tjera, është e organizuar në shoqata dhe asociacione të ndryshme dhe ne si mision diplomatik – bashkë me misionet tona konsullore në Gjermani, jemi duke punuar që së bashku të zgjerojmë, thellojmë dhe avancojmë mekanizmat e organizimit.

Albinfo.at: Si qëndron gjendja e investimeve nga firmat gjermane në Kosovë? Kemi përshtypje se në Kosovë ishte një politikë e gabuar në tërheqjen e investimeve nga firmat e njohura gjermane, a mendoni ju se duhet ndryshuar kjo qasje e deritanishme? 

Dr:Faruk Ajeti: Që kur kam filluar punën time në Berlin kam hasur një ambient mjaft miqësor, ku bizneset gjermane kanë një interesim të madh ndaj Republikës së Kosovës. Së bashku me misionet tona konsullore në Gjermani jemi duke punuar që në kuadër të diplomacisë ekonomike, që është një nga prioritetet e punës sime, ta paraqesim Kosovën si destinacion me perspektivë për investime të kompanive gjermane. Prandaj, duke ofruar një mjedis tërheqës për investime gjermane, ku vendi ynë është një tregim i suksesit edhe në të bërit biznes, jam i bindur se do të bëhet pjesë e tregut evropian dhe pjesë e zhvillimit të qëndrueshëm.

Albinfo.at: Cilat janë sferat ku investitorët gjermanë kanë arritur suksese në Kosovë, përfshirë këtu edhe Rrjetin e Bizneseve Shqiptare në Gjermani? 

Dr.Faruk Ajeti: Republika e Kosovës me këtë qasje largpamëse për t‘u bërë destinacion i investimeve të kompanive gjermane në rajon nuk arrin të ketë sukses të mjaftueshëm pa potencialin e jashtëzakonshëm që mërgata jonë apo bizneset kosovare posedojnë. Para ca javësh shoqërova në Kosovë një delegacion ekonomik prej mbi 50 kompanive gjermane. Në vjeshtë do të kemi po ashtu disa delegacione ekonomike, të cilat kanë interes për të investuar në sfera të ndryshme. Në anën tjetër, të mos harrojmë potencialin prodhues në Kosovë, ku jemi duke përkrahur kompanitë kosovare për të plasuar produktet e tyre në tregun gjerman dhe evropian.

Albinfo.at: A mendoni se Qendrat Kulturore kanë rol me rëndësi në ruajtjen e gjuhës, kulturës si baza të identitetit kombëtar, si qëndron puna në Gjermani, ka të tilla apo do të themelohen në të ardhmen?  

Dr.Faruk Ajeti: Në Gjermani nuk posedojmë qendra kulturore, por Ambasada së bashku me misionet konsullore në Gjermani vazhdojnë të jenë epiqendër e aktiviteteve kulturore e kultivimit të kulturës dhe të gjuhës shqiptare.

Në anën tjetër, së bashku më Ambasadorin e Republikës së Shqipërisë, z. Artur Kuko dhe të Maqedonisë Veriore, z. Ramadan Nazifi, planifikojmë t`i vizitojmë landet gjermane, ku është e koncentruar mërgata jonë. Me këto vizita nuk synojmë vetëm të bëjmë vizita, por të realizojmë bashkëbisedime me mërgatën, me shoqatat, me intelektualët, të cilët me dekada e kanë mbajtur gjallë organizimin e mërgatës tonë në fusha të ndryshme. Pra, thjesht dëshirojmë t`i japim impute të reja dhe të shtrijmë edhe më shumë dorën e bashkëpunimit. Siç do e thoshte Arbën Xhaferi: “Idetë e rilindësve tanë frymonin edhe atëherë kur ata nuk ishin gjallë”. Ajo çfarë neve na mbetet për në të ardhmen, është që me ritëm edhe më të shtuar të ndikojmë jo vetëm në ruajtjen e gjuhës dhe kulturës shqiptare, por edhe në gjetjen e mekanizmave për hapjen e katedrave apo instituteve që merren me historiografinë tonë kombëtare. Thënë ndryshe, gjuha shqipe të jetë jo vetëm për fëmijët tanë atraktive, por edhe për të interesuarit joshqipfolës. E këtu vijnë në shprehje aktivitetet e ndryshme, sikurse ditët e filmit, artit, kulturës apo muzikës shqiptare.

Për lexuesit e Albinfo.at, mund ta thoni cili është portreti i juaj shkurtimisht, ju lutem? 

Dr.Faruk Ajeti: Një portret jodiplomatik (qesh): Jam Faruk Ajeti, babai i tre fëmijëve: Erës, Lisit dhe Malit, si dhe bashkëshorti i një personi që s`kurseu asgjë për të më mbështetur – Resës. Mbaj syze jo vetëm për të parë më mirë, por për ta kuptuar botën më drejt e ajo më së miri kuptohet përmes rreshtave të librit, që është një nga pasionet e mia, bashkë me futbollin dhe shëtitjet. Trashësia e dioptrisë së syzeve t`mia nuk ka ndikuar asnjëherë që ta humb shprehinë e punës apo humorin në punë apo me shoqërinë time. E kam shkrimin e keq dhe nuk kam ditur asnjëherë të këndoj. Vizatoj po ashtu shumë keq. Më pëlqejnë filmat historikë e leximi deri në mesnatë. I frikësohem shpejtësisë së madhe dhe gjarpërinjve, e fort më bezdisin mijtë dhe mesazhet e shkurtra telefonike dhe me shumë gabime drejtshkrimore. Mundohem të jem korrekt dhe i afërt me njerëzit, të respektoj kulturën e tjetrit dhe mendimin ndryshe, i rezervuar ndaj diçkaje që nuk më bind dhe i pakompromis ndaj të padrejtës.