Shkencëtarët: Toksinat e dëmshme nga ajri ndikojnë në evolucionin e njeriut?

Nën titullin “Pse ndotja e ajrit është kaq e rrezikshme” New York Times publikoi një artikull autorët e të cilit pretendojnë se ndotja e ajrit nuk është një problem modern dhe thonë se “përgjigja mund të jetë në ADN tonë”.

Autorët, ekspertë të ndotjes së ajrit, pohojnë se toksinat që gjenden në ajër janë të dëmshme në atë masë sa ato mund të ndikojnë në evolucionin e njeriut.

Zjarri i Australisë është pothuajse 200 kilometra larg nga Sidnei, por tymi në rritje mund të shihet në pamjet e dërguara nga satelitët që rrotullojnë Tokën.

Jo më pak e dëmshme është smogu i dendur që ngrihet mbi Nju Delhi në dimër, i cili këtë vit ka marrë vendin e tij famëkeq si qyteti me smogun më të dendur në botë.

Jo më pak nëse jo brenda, ndotet më shumë nga tymi i emetuar nga fabrikat e qymyrit ose rafineritë. Djegia e zjarrit në shtëpi për të gatuar ose ngrohur në vendet e varfra po helmon ajrin që thith miliona banorë. Më shumë se një miliard njerëz shtojnë toksina në ajër ndërsa pinë duhan.

Në botë, 92 për qind e njerëzve jetojnë në vendet ku grimcat shumë të vogla marrin frymë me ajrin dhe janë më të dëmshmet për indet e njeriut.

Organizata Botërore e Shëndetit ka përcaktuar se çfarë mund të konsiderohet e pastër, domethënë ajri i shëndetshëm, ndërsa ajri i ndotur dhe pirja e duhanit së bashku janë “fajësuar” për vdekjen e 20 milionë njerëzve në vit, transmeton KosovaPress.

Toksinat që gjenden në ajër na dëmtojnë në shumë mënyra çuditërisht. Përveç shkakut të krijuar prej kohësh të kancerit të mushkërive dhe sëmundjeve të zemrës, studiuesit po gjejnë lidhje të reja me sëmundje të tilla si diabeti dhe sëmundja e Alzheimerit.

Shkencëtarët gjithashtu shqetësohen nga rezistenca e pashpjegueshme që disa njerëz kanë ndaj ajrit të ndotur. Disa argumentojnë se kjo rezistencë qëndron në të kaluarën tonë të largët kur nuk kishte as cigare dhe as gazra të dëmshme për të helmuar ajrin tonë.

Shkencëtarët besojnë se duhet të bëhet një provë gjenesh për të zbuluar nëse njerëzit që janë rezistent ndaj tymit të cigares dhe ndotësve të tjerë të ajrit kanë rezistencë gjenetike ndaj ndotësve të tillë.

Një prej këtyre gjeneve është Marco, i cili siguron formimin e molekulave që prodhojnë qeliza imune në mushkëri. Këto qeliza largojnë bakteret por gjithashtu pastrojnë mushkëritë nga pluhuri.

Versioni njerëzor i gjenit Marco është dukshëm i ndryshëm nga majmunët, dhe ai ndryshim ndodhi të paktën gjysmë milion vjet më parë.