13:32 / E Enjte, 19 Prill 2018 / indeksADMonline

a��Chabert: Rezultatet nga dialogu do tA� jenA� tA� dhimbshme pA�r KosovA�n dhe SerbinA�

Ambasadori francez nA� KosovA�, Didier Chabert nA� njA� intervistA� pA�r KosovaPress ka thA�nA� se Asociacioni i komunave me shumicA� serbe do tA� bA�het nA� pA�rputhje me kushtetutA�n e KosovA�s, dhe do tA� veprojA� nA� konsultim me autoritetet e PrishtinA�s. Chabert po ashtu thotA� se ushtria A�shtA� njA� e drejtA� e KosovA�s si shtet sovran.

Ai ka vlerA�suar se normalizimi i marrA�dhA�nieve nA� mes tA� KosovA�s dhe SerbisA� A�shtA� A�A�shtje pA�r tA� cilA�n duhet tA� tregohet pjekuri, pA�rgjegjA�si dhe njA� frymA� kompromisi.SA� fundi u pA�rmend edhe mundA�sia qA� Shtetet e Bashkuara tA� AmerikA�s (SHBA) tA� jenA� ndA�rmjetA�sues nA� dialogun KosovA�-Serbi, Chabert duke thA�nA� se pA�r formatin e dialogut vendosin palA�t, ka shpalosur edhe mendimin se normalizimi midis KosovA�s dhe SerbisA� do tA� bA�het pA�rmes kompromisit qA� do tA� jetA� i dhimbshA�m pA�r tA� dy palA�t.

a�?Normalizimi i marrA�dhA�nieve midis KosovA�s dhe SerbisA� A�shtA� para sA� gjithash njA� A�A�shtje pA�r tA� dy vendet, tA� cilat duhet tA� tregojnA� pjekuri, pA�rgjegjA�si dhe njA� frymA� kompromisi. Kjo do tA� thotA� tA� pranosh kohA�n pA�r tA� bA�rA� koncesione pA�r tA� ecur pA�rpara. Disa nga kA�to koncesione mund tA� jenA� tA� dhimbshme pA�r SerbinA�, si edhe pA�r KosovA�n. Ne duhet tA� jemi tA� pA�rgatitur pA�r faktin se pavarA�sisht nga marrA�veshja pA�rfundimtare pA�r normalizimin e marrA�dhA�nieve midis dy vendeve , negociuar nA� kuadA�r tA� dialogut, nuk do tA� ketA� unanimitet as nA� popullatA� dhe as nA� klasA�n politike,A� nA� Beograd apo PrishtinA�. Secila palA�A� duhet tA� ketA� bA�rA� kompromisA� nA� pika shumA� tA� ndjeshme pA�r opinionin e tyre publik nA� mA�nyrA� qA� tA� arrihet njA� marrA�veshje pA�rfundimtare. Bashkimi Europian po ndihmon nA� pA�rparimin nA� kA�to negociata nA�pA�rmjet lehtA�simit tA� tyreA� dhe mbA�shtetjes materiale shumA� tA� rA�ndA�sishme. Ky A�shtA� njA� proces qA� Shtetet e Bashkuara gjithashtu mbA�shtesin dhe inkurajojnA�. Kjo A�shtA� e rA�ndA�sishme sepse Shtetet e Bashkuara zA�nA� vend jetA�sor nA� stabilitetin dhe sigurinA� e EvropA�s dhe Ballkanita�?, ka vlerA�suar ai nA� pA�rgjigje pA�rmes postA�s elektronike.

Chabert shtoi se varet nga autoritetet e KosovA�s qA� tA� pA�rcaktojnA� se si duhet tA� organizohet dialogu me SerbinA� dhe pA�rbA�rja e delegacionit brenda vendit. Ai ka thA�nA� se A�shtA� shumA� pozitive qA� Presidenti dhe Kryeministri kanA� rA�nA� dakord pA�r krijimin e njA� mekanizmi negociues gjithA�pA�rfshirA�s nA� KosovA�. Ambasadori komentoi edhe arrestimin dhe deportimin e sA� ashtuquajturA�s Zyra e SerbisA� pA�r KosovA�, Marko Gjuriq, veprim ky i cili ndryshoi formulA�n e ekzekutivit- me daljen e ListA�s Serbe- sA� paku deklarativisht nga qeveria.

a�?Serbia dhe Kosova kanA� nA�nshkruar marrA�veshje mA� qA�llim tA� pA�rcaktimit tA� modaliteteve pA�r mundA�simin e lA�vizjes sA� autoriteteve serbe nA� territorin e KosovA�s. KA�to marrA�veshje duhet tA� respektohen, por edhe tA� zbatohen me pA�rpikA�mA�ri nga tA� dyja anA�t, duke shmangur ndonjA� provokim ose mbingarkim. A�shtA� e rA�ndA�sishme qA� lista Serbe tA� jetA� aktive dhe e pranishme nA� qeveri, A�shtA� interesi i tA� gjithA�ve, pA�rfshirA� edhe serbA�t e KosovA�s.A� Kjo gjithashtu A�shtA� ne frymA�n e kushtetutA�sa�?, u shpreh ai pA�r KosovaPress. Duke kujtuar se nA� po tA� njejtA�n javA� me rastin Gjuriq, pati edhe zhvillime tA� tjera me peshA� tA� madhe. PA�r A�A�shtje orA�sh Kosova deportoi gjashtA� shtetas turq, tA� njohur edhe si a�?gylenistA�a�?.

Ambasadori tha se kjo nuk A�shtA� njA� zgjedhje qA� duhet bA�rA� ndA�rmjet PerA�ndimit dhe Lindjes. a�?Pozicioni i FrancA�s pA�r A�A�shtjet e tA� drejtave tA� njeriut A�shtA� krejtA�sisht i qartA� dhe tA� drejtat duhet gjithmonA� tA� respektohen plotA�sisht, nA� A�a��farA�do vendi dhe A�a��farA�do rrethane. Kjo sigurisht A�shtA� veA�anA�risht e rA�ndA�sishme pA�r vendet qA� aspirojnA� tA� hyjnA� nA� Bashkimin Evropian. Nuk A�shtA� njA� zgjedhje qA� duhet bA�rA� ndA�rmjet PerA�ndimit dhe Lindjes, por parimeve universale pjesA� e KartA�s e Kombeve tA� Bashkuara. A�dokush, pavarA�sisht nga origjina dhe mendimet e tij, duhet tA� ketA� tA� drejtA�n e mbrojtjes me ligj dhe gjyqtara�?, u shprehet tutje ambasadori francez.

 

Duke mos lA�nA� anash marrA�veshjen e Demarkacionit me Malin e Zi, qA� pas tri vitesh zvjarritje gjeti miratim nga deputetA�t e KosovA�s, Didier Chabert e sheh kA�tA� si njA� hap tA� rA�ndA�sishA�m qA� duhet tA� mirA�pritet.

a�?Ky A�shtA� njA� hap pA�rpara, sA� pari nA� marrA�dhA�niet mes dy vendeve, pastaj pA�r afrimin e KosovA�s me Bashkimin Evropian dhe me NATO-n. Sa i pA�rket kA�saj dhe nA� kuadA�r tA� liberalizimit tA� vizave, Bashkimi Evropian do tA� kryejA� sA� shpejti njA� vlerA�sim tA� plotA� dhe rigoroz tA� progresit tA� bA�rA� nga Kosova nA� luftA�n kundA�r korrupsionit dhe krimit tA� organizuar. MA� pas, qeveria kosovare do t’i dorA�zojA� misionit evropian njA� raport i cili do tA�A� pA�rmbajA� pA�rparimin konkret nA� kA�tA� luftA�. NA�se vlerA�simi A�shtA� pozitiv, Komisioni Evropian do tA� pA�rgatisA� njA� projekt propozimA� pA�r liberalizimin e vizave, i cili mund tA� paraqitet nA� KA�shill nA� gjysmA�n e dytA� tA� kA�tij vitia�?, tha ai.KosovA�n e presin edhe dy A�A�shtje mjaft tA� rA�ndA�sishme: Asociacioni i komunave me shumicA� serbe, dhe Gjykata Speciale.Chabert kujton se Asociacioni A�shtA� i paraparA� me planin e Martti Ahtisarit. a�?Asociacioni i Komunave Serbe tA� KosovA�s A�shtA� paraparA� nA� planin e Ahtisarit. Ai ka qenA� gjithashtuA� subjekt i dy marrA�veshjeve tA� nA�nshkruara me SerbinA� nA� vitin 2013 dhe 2015. KA�to marrA�veshje parashikojnA� se statuti i Asociacionit do tA� hartohet sipas ligjeve tA� KosovA�s dhe do ta��i dorA�zohetA� nA�n kontrollA�A� tA� GjykatA�s Kushtetuese. Ky asociacion, krijimi i sA� cilit A�shtA� njA� pikA� e rA�ndA�sishme pA�r komunitetin serb tA� KosovA�s, mund tA� veprojA� vetA�m nA� konsultim me institucionet e PrishtinA�s dhe jo kundA�r tyre. Sa i pA�rket GjykatA�s Speciale, A�shtA� A�A�shtje e hetimit tA� fakteve kriminale qA� mund tA� jenA� kryer nA� KosovA� nga individA� dhe jo nga institucione. Duhet treguarA� mbA�shtetje pA�r viktimat,A� dhe institucionet e KosovA�s, sigurisht, do tA� ndihmojnA� nA� pA�rcaktimin e fakteve dhe nA� dhA�nien e drejtA�sisA� pA�r ata qA� kanA� vuajtura�?, shprehet ambasadori francez. TjetA�r temA� e ndjeshme mbetet krijimi i Forcave tA� Armatosura (FAK), pA�r transformimin e Forcave tA� SigurisA� sA� KosovA�s (FSK) nA� ushtri- pA�r kA�tA� nevojiten edhe votat e deputetA�ve serbA�. Ambasadori i FrancA�s vlerA�son se Kosova gA�zon tA� drejtA�n e njA� force tA� armatosur. a�?Kosova ka tA� drejtA� tA� ketA� njA� forcA� tA� armatosur sepse A�shtA� njA� vend plotA�sisht sovran dhe i pavarur. Ajo dA�shiron tA� afrohet me NATO-n dhe njA� ditA� ta��i bashkohet AleancA�s Atlantike. Prandaj A�shtA� e rA�ndA�sishme qA� transformimi i FSK-sA� tA� bA�het nA� koordinim me NATO-n dhe vendet mike tA� KosovA�s. MeqenA�se ushtria e KosovA�s do tA� jetA� ushtri e tA� gjithA� qytetarA�ve, pavarA�sisht nga anA�tarA�sia e tyre nA� komunitet, A�shtA� e dA�shirueshme qA� rrugaA� kushtetutese te favorizohet sa mA� shumA� qA� tA� jetA� e mundura�?, ka komentuar Chabert pA�r KosovaPress. Ambsadori gjithashtu ka thA�nA� se ka shumA� probleme qA� prekin popullsinA� e KosovA�sA� tA� cilat bA�jnA� qA� tA� rinjtA� tA� pyesin veten dhe tA� brengosen pA�r tA� ardhmen e tyre. a�?NA� kA�tA� kontekst tA� vA�shtirA�, pA�rmirA�simi i sistemit shkollor dhe atij universitar, i cili ende vuan nga shumA� vonesa dhe mangA�si, duhet tA� jetA� njA� prioritet i lartA�, pasi kjo ndikon jo vetA�m nA� zhvillimin njerA�zor dhe social tA� vendit, por edhe nA� zhvillimin e tij ekonomik.A� Kjo A�shtA� njA� nga fushat ku Bashkimi Evropian mund tA� bA�jA� shumA� pA�r tA� ndihmuar KosovA�n, me kusht qA� ajo tA� fillojA� rrugA�n e reformA�s. A�shtA� e vA�rtetA� qA� banorA�t e KosovA�s presin shumA� nA� lidhje meA� kA�to fusha, para sA� gjithash nga qeveria, por edhe nga Parlamenti, i cili duhet nga ana e tij tA� votojA� shpejt ligjet e nevojshme dhe pa e ndA�rruar natyrA�n e tyre. PA�r kA�tA�, A�shtA� e rA�ndA�sishme qA� shoqA�ria civile, ashtu si media, tA� mbeten tA� mobilizuar nA� mA�nyrA� qA� tA� mbajnA� vA�mendjen e klasA�s politike nA� shqetA�simet reale tA� qytetarA�vea�?, ka thA�nA� Chabert.