Misteri i gjuhës së katërt zyrtare në Zvicër

Katër gjuhët zyrtare në Zvicër janë gjuha gjermane, gjuha frënge, gjuha italiane dhe ajo romansh.

Të gjitha, përveç asaj romansh (romanche), mbajnë një status të barabartë si gjuhë zyrtare në nivel kombëtar brenda Administratës Federale të Konfederatës Zvicerane. Në disa situata, latinishtja përdoret, veçanërisht si një gjuhë e vetme për të treguar vendin, shkruan IndeksOnline.

Në vitin 2015, popullsia e Zvicrës kishte 63.0% folës të gjuhës amtare gjermane (59.5% flasin gjuhën gjermane zvicerane dhe/ose 10.4% gjuhën standarde gjermane në shtëpi), 22.7% frëngjisht (kryesisht franceze zvicerane, por duke përfshirë edhe disa dialekte Arpitan), 8.4% italiane (kryesisht italiane zvicerane, por duke përfshirë dialektet e Lombardit) dhe 0.6% romansh.

Rajoni gjerman (Deutschschweiz) është afërsisht në lindje, në veri dhe në qendër, pjesa franceze (la Romandie) në perëndim dhe zona italiane (Svizzera italiana) në jug. Mbetet një popullsi e vogël në gjuhën romanche në lindje të Graubündenit. Kantonet e Fribourg-ut, Bernës dhe Valais janë zyrtarisht dygjuhësh, kantoni i Graubünden është zyrtarisht trilingual.

Romansh është një nga gjuhët më të mëdha retorike të kantonit më të madh zviceran të Graubunden, në pjesën juglindore të vendit. Në shekullin e 20-të, numri i njerëzve që flasin këtë gjuhë është ulur me 50 për qind, dhe tani vetëm 60 mijë njerëz e kuptojnë atë dhe vetëm 35 mijë e flasin këtë gjuhë.

Romanshi është pasardhës i gjuhës latine të Perandorisë Romake, e cila në shekullin e V-tw pas Krishtit zëvendësoi gjuhët keltike dhe raetike të folura më parë në këtë zonë. Romanshi mban një numër të vogël fjalësh nga këto gjuhë. Romanshi gjithashtu është ndikuar fuqishëm nga gjermanishtja në fjalorin dhe morfosintaza. Gjuha gradualisht u tërhoq në zonën e saj aktuale gjatë shekujve, duke u zëvendësuar në zona të tjera nga dialekte alemannike dhe bavareze.

Turistët në rrugë ende mund të shohin shenja rrugësh në këtë gjuhë, ose ta dëgjojnë atë në restorante ku përshëndesin me “Allegra” / mirë se vini. /IndeksOnline/