Votuesi intelligjent

Nga Dr. Dr. Halil Krasniqi, kirurg the deputet i politiker kommunala ne Gjermani

Zgjedhjet janë zemra e demokracisë dhe thelbi i ndertimit të saj.

Kush voton, ka një ndikim të madh në politikën e vendit të tij dhe me këtë formon ai shoqërinë në të cilën jeton.  Në të njëjtën kohë, ata që heqin dorë nga e drejta e tyre e votës kanë humbur besimin në politikën dhe politikanët paszgjedhor dhe nuk jan të sigurt se cfarë të votojn dhe kështu pasiviteti i tyrë mund të shkaktojë efekt negativ por humbin edhe një shans të ndihmojnë në formimin e rregullave të jetës sonë bashkëkohore. Sepse zgjedhësi vendos me zërin e tij, kush qeveris dhe kush bën ligjet në vend. Nga emërimi i kandidatëve deri në fushatën zgjedhore deri në negociatat e koalicionit pas zgjedhjeve. Zgjedhjet e Kuvendit  janë emocionuese dhe të rëndësishme për demokracinë. E drejta e votës duhet të jetë e besueshme, e dëshirueshme, e carte, e saktë, e pastër , jo e kushtëzuar dhe jo statike.

Republika e Kosovës me 1.798.506 banorë (statistika 06.2018) është në pragun e rifreskimit politik.

Gara për qeverisje në postet e ndryshme politike të cilat do të zgjedhen nga vetë banorët e Kosovës, janë duke u zhvilluar me tensione shumë të larta personalo-politike.

Shumë e rëndësishme ështe tani të vlerësohen të gjitha partitë politike duke marrur parasysh në radhë të parë interesin e shtetit, të popullatës së saj, mardhëniet internacionale në avancimin e Shtetit për internacionalizim, ekonomi, industri, shkencë e tjera.

Edhe pse qytetarët bëhen sovran i popullit vetëm në kohën e zgjedhjeve, qeveritë demokratike duhet të kanë vullnetin dhe  mendimin e pastër  në veprimet e tyre me baza të zgjedhjeve të rregullta dhe të lira

Përmes këtij rregulli të përkohshëm, qytetarët sigurojnë të drejtën e tyre për vetëvendosje

Një nga funksionet themelore të zgjedhjeve demokratike është që të zgjedhurit përfaqësojnë tërësinë e qytetarëve. Konkurrenca për pushtet politik duhet të jetë e hapur për çdo grup shoqëror. Për më tepër, zgjedhjet legjitimojnë që individët e caktuar i plotësojnë funksionet politike. Këtë duhet të besojn qytetarët.  Në të njëjtën kohë, ato shërbejnë si një mekanizëm kontrolli: Zgjedhjet e rregullta përqendrojnë pushtetin politik pasi opozita ka gjithmonë mundësinë për të ardhur në pushtet. Së fundmi, zgjedhjet çojnë në një integrim të mendimeve, sepse votimi i jep secilit votues mundësinë për të kontribuar me mendimin dhe vullnetin e tij / saj në procesin politik. Kështu, zgjedhjet janë një mekanizëm, me të cilat në njërën anë  mbron interesat e shoqëris pranon dhe justifikon ato dhe, nga ana tjetër, sjell vendime politike të mundshme përmes parimit të shumicës.

Cdo qytetar Kosovar  mund të marrë pjesë në zgjedhjet për politiken Kosovare. Pavarësisht nga emërtimi, besimet fetare, arsimimi, gjinia, gjuha, të ardhurat, profesioni ose besimi politik, ai ka të drejtë të votojë ose të zgjidhet vetë.

Partitë bëjnë fushatë  zgjedhore me programet e tyre dhe stafin e tyre për favorin  e votuesve dhe jo interesave të tyre personale. Sjellja elektorale e qytetarëve jo vetëm që vendos për shumicën në parlament, por gjithashtu mbështet shtetin dhe

vetë shoqërin. Por, nga çfarë mvaret vërtet vendimi i votimit?

Faktorët që ndikojnë në sjelljen e votimit

Në sondazhet, qytetarët duhet te vendosin të lirë dhe jo nga ndikimet e jashtme dhe pikëpamjet thjesht racionale. Votimi duhet perqendruar ne besnikërin familjare, sociale ose profesionale por gjithashtu karakteri, kultura luajnë një rol të rëndësishëm. Por Kandidati per shkak te vlerave themelore që ai përfaqëson, stilin e jetës që udhëheq dhe strategjitë që vazhdon, ndikojnë që votuesit e partisë të kthejnë shpinën.

Këta jane faktorët, të cilët ndikojnë në vendimet e votuesve, mund të ndahen në katër modele të vlefshme shpjeguese të hulumtimit zgjedhor:

Qasja Shpjeguese Sociologjike

Në analizën e tij të votimit individual, përqendrimi është kryesisht në ndikimet që mund t’i atribuohen mjedisit shoqëror të votuesve.

Mënyra shpjeguese psikologjike individuale shqyrton procesin personal të vendimmarrjes në varësi të vendimeve ekzistuese afatgjata të partisë. Këto zakonisht veprojnë si një filtër përmes të cilit ngjarjet politike perceptohen dhe vlerësohen.

Modeli i sjelljes racionale të votimit i referohet analizës së konsideratave individuale të kostos dhe përfitimit. Duke vepruar kështu, supozohet se proceset e vendimmarrjes politike dhe ekonomike në parim zhvillohen sipas rregullave të krahasueshme.

Modeli i mjedisit shoqëror dallon grupet e votuesve sipas vlerave themelore, mënyrës së jetesës dhe strategjive të jetës. Ai duhet t’i lejojë palët të dallojnë më mirë grupet e tyre të synuara dhe të përdorin potencialet e reja të votuesve.

Të gjithë këta faktorë mund te jene afatgjatë. Sidoqoftë, vendimi i votimit varet gjithashtu edhe nga faktorët dhe qëndrimet afatshkurtra për ngjarjet aktuale në fushatën zgjedhor