Pse një pjesë e madhe e holandezëve punojnë me gjysmë orari

Holanda vazhdimisht renditet si një nga vendet më të mira në botë për të jetuar. Fëmijët holandezë janë ndër më të lumturit në botë, sipas Unicef. Disa i atribuojnë cilësinë e tyre të lartë të jetës dhe natyrën e përgjithshme të mirë në punë. Më shumë se gjysma e popullsisë të punësuar në Holandë punojnë me kohë të pjesshme, një pjesë shumë më e madhe se në çdo vend tjetër të pasur.

Mesatarisht vetëm një e pesta e popullsisë në moshë pune në vendet anëtare të BE mban një punë me kohë të pjesshme (8.7% e burrave dhe 32.2% e grave); në Holandë 26.8% e meshkujve dhe 76.6% e grave, punojnë më pak se 36 orë në javë. Pse?

Një pjesë e arsyes është se gratë holandeze vonë janë familjarizuar në tregun e punës. Krahasuar me vendet e tjera, pak burra duhej të largoheshin për të luftuar në luftërat botërore të shekullit të 20-të, me rezultatin e grave të cilat nuk punonin në fabrika sic bënin në SHBA dhe Britani. Falë pasurisë së vendit, të ardhurat e dyfishta, nga burri dhe gruaja, nuk ishte një domosdoshmëri për një jetë të rehatshme. Kështu, politika holandeze u mbizotërua nga vlerat e krishtera deri në vitet 1980: fokusi ishte kryesisht në sigurimin e ndihmës shtetërore (subvencionime implicite në sistemin fiskal), në mënyrë që gratë të mund të qëndronin në shtëpi me fëmijët.

Kjo ndryshoi në fund të viteve 1980, kur shteti e kuptoi se do të ishte një ide e mirë për të mobilizuar gratë në fuqinë punëtore. Por bindja kulturore që familjet kishin ende nevojë për nënat për të qenë në shtëpi për kohën e çajit, mbizotëronte, kështu që shteti punonte ngushtë me punëdhënësit për të siguruar që punët e reja me kohë të pjesshme do të gëzonin status të ngjashëm ligjor me ekuivalentët e tyre në kohë të plotë. Kjo në një masë ka vazhduar: në vitin 2000, e drejta për gratë dhe burrat për të kërkuar punë për të qenë me kohë të pjesshme u shkrua në ligj. Por Ronald Dekker, një ekonomist i punës në Universitetin Tilburg, mendon se ky ligj është një konfirmim i praktikës ekzistuese dhe për këtë arsye kryesisht simbolike, kjo është e nevojshme vetëm për disa industri “arkaike”.

Nëse puna me kohë të pjesshme është e mirë për emancipimin, kjo është e diskutueshme. Sot, ndoshta sepse puna me kohë të pjesshme është normë, gratë në Holandë kanë një shkallë relativisht të lartë të pjesëmarrjes në fuqinë punëtore. Por rekordi i Holandës për marrjen e grave në rolet kryesore të menaxhimit është i skajshëm.

Qeveria holandeze ka thënë se 30% e pozitave të bordit ekzekutiv duhet të mbahen nga gratë, por kjo mund të jetë tepër optimiste; niveli në vitin 2015 ishte vetëm 6%, sipas Mijntje Luckerath, një akademik në Universitetin Tilburg, i cili fajëson proceset e përzgjedhjes së modës së vjetër. Dhe jo të gjithë pjesëmarresit janë të kënaqur me gjendjen e tyre: para krizës financiare, më pak se 10% e pjesëmarresve holandezë dëshironin që ata të punonin me orar të plotë; kjo është rritur afro 25%. Kjo përqindje është ende shumë më e ulët se në vendet e tjera të BE-së, por është një rritje e dukshme. /IndeksOnline/