Burime nga BE: ShqipA�ria me rekomandim, Kosova duhet tA� presA�

KE do tA� aprovojA� “PaketA�n e zgjerimit”, raporte pA�r pA�rparimin drejt BE. ShqipA�ria e Maqedonia pritet tA� marrin rekomandim pA�r hapjen e bisedimeve tA� anA�tarA�simit, Kosova pret kritika pA�r ngadalA�simin e reformave.

NA� prag tA� publikimit mA� 17 prill tA� raportit tA� pA�rparimit pA�r gjashtA� shtetet e Ballkanit PerA�ndimor, Brukseli bA�ri tA� ditur se mbA�shtetja dhe fokusi i Brukselit pA�r procesin e zgjerimit nuk do tA� ndikojA� nA� asnjA� formA� vlerA�simin pA�r gjendjen e demokracisA�, sundimin e ligjit, tA� tA� drejtave tA� njeriut, ekonomisA� dhe pA�rputhshmA�rinA� me standardet e BE nA� secilin nga gjashtA� shtetet partnere nA� rajon. Sipas informacioneve qA� ka DW pA�r raportin e kA�tij viti pA�r paketA�n e zgjerimit, sundimi i ligjit, krimi i organizuar dhe korrupsioni, liria e shprehjes dhe konfliktet bilaterale janA� vlerA�suar sA�rish si “A�A�shtjet mA� tA� dhimbshme” pA�r tA� gjithA� rajonin.

ShqipA�ria dhe Maqedonia tA� gatshme pA�r njA� hap tA� mA�tejshA�m drejt BE

ShqipA�ria dhe Maqedonia, sipas informacioneve tA� para nga raporti vjetor i Komisionit Evropian, do tA� marrin rekomandime pA�r hapjen e negociatave tA� anA�tarA�simit me BE. Eduard Kukan, anA�tar i Komisionit tA� PunA�ve tA� Jashtme tA� Parlamentit Evropian dhe kryetar shumA�vjeA�ar i Komitetit pA�r BashkA�punimin me Ballkanin PerA�ndimor i tha DW se ai beson se tA� dyja vendet kanA� bA�rA� pA�rparim tA� qenA�sishA�m nA� rrugA�n drejt BE.

“ShqipA�ria ka bA�rA� njA� reformA� tA� thellA� juridike, e cila, pasi tA� zbatohet do tA� jetA� reforma mA� e rA�ndA�sishme e zbatuar midis shteteve nA� procesin e zgjerimit, dhe do tA� thosha edhe mA� serioze se nA� rastin e disa shteteve anA�tare tA� BE.”

NA� vlerA�simet e tij Komisioni Evropian nA�nvizon se ShqipA�ria po ecA�n pA�rpara nA� tA� pesA� prioritetet kyA�e qA� janA� thelbA�sore pA�r integrimin nA� BE – nga reforma e administratA�s publike, reforma juridike, lufta kundA�r korrupsionit dhe krimit tA� organizuar dhe mbrojtja e tA� drejtave tA� njeriut.

NA� krye tA� kA�tij viti, Presidenti i Komisionit Evropian Jean-Claude Juncker tha se nA�se ShqipA�ria vazhdon nA� kA�tA� mA�nyrA� nA� rrugA�n e reformave, Komisioni do t’i japA� njA� rekomandim pA�r tA� nisur negociatat e anA�tarA�simit brenda gjashtA� muajve tA� parA� tA� 2018-A�s. Dhe kjo me sa duket do tA� ndodhA�.

A do ta “zhbllokojnA�” shtetet anA�tare MaqedoninA�?

Ish-Republika Jugosllave e MaqedonisA� ka pritur pA�r njA� kohA� tA� gjatA� pA�r tA� hapur negociatat e anA�tarA�simit me BE. NA� 2005 Maqedonia mori statusin e kandidatit pA�r anA�tarA�simin nA� BE. KE e rekomandoi dy herA� hapjen e negociatave tA� anA�tarA�simit me MaqedoninA�, nA� 2009 dhe nA� 2012. TA� dyja herA�t Maqedonia nuk mori mbA�shtetjen e nevojshme nga shtetet anA�tare, nA� radhA� tA� parA� pA�r shkak tA� konfliktit pA�r emrin me GreqinA�. Pas zgjedhjeve tA� fundit, nA� Maqedoni ndodhA�n ndryshime dramatike me ndA�rrimin e qeverisA�. VlerA�simi i Brukselit A�shtA� se Maqedonia e ka “kapA�rcyer krizA�n politike” dhe ka treguar “njA� vullnet tA� qartA� politik pA�r progres”.

Eduard Kukan thotA� se Maqedonia ka bA�rA� njA� progres tA� konsiderueshA�m nA� vitin e fundit. Ai shton se kryeministri aktual Zoran Zaev po drejton njA� politikA� tA� jashtme dinamike dhe po pA�rpiqet t’i zgjidhA� A�A�shtjet e hapura.

“Ndodh shpesh qA� shtetet anA�tare nuk i bazojnA� pozicionet e tyre nA� rezultatet qA� arrin njA� shtet nA� procesin e integrimit evropian, por nA� A�A�shtje politike dhe bilaterale. UnA� do t’i bA�ja thirrje KA�shillit qA� t’i vlerA�sojnA� nA� mA�nyrA� objektive rezultatet e arritura nga ShqipA�ria dhe Maqedonia nA� rrugA�n e tyre drejt BE,” tha Kukan.

Jozyrtarisht, DW mA�soi nga burime diplomatike tA� Brukselit se zyrtarA� tA� lartA� tA� BE kanA� zhvilluar diskutime me shtetet anA�tare pA�r hapjen e negociatave tA� anA�tarA�simit me Shkupin dhe TiranA�n praktikisht deri nA� momentin e miratimit tA� raporteve.

NA� KosovA� gjA�rat nuk ecin si duhet

Sipas Eduard Kukanit, Kosova, ashtu si BosnjA�-Hercegovina nuk duhet tA� presin raporte pozitive nga Komisioni Evropian kA�tA� vit. Sundimi i ligjit dhe aspekte ekonomike tA� vendit janA� ende nA�n njA� pikA�pyetje tA� madhe, ndA�rsa normalizimi i marrA�dhA�nieve me SerbinA� A�shtA� nA� stanjacion, me shkallA�zime tA� herhershme dhe tensione nA� tA� dyja palA�t. Komisioni Evropian beson se reformat nA� KosovA� janA� ngadalA�suar nA� sajA� tA� periudhA�s sA� zgjedhjeve vitin e fundit nA� KosovA�. Autoriteteve tA� PrishtinA�s do t’u kA�rkohet qA� tA� punojnA� nA� mA�nyrA� me efikase pA�r zbatimin e MarrA�veshjes sA� Stabilizim-Asociimit, por edhe qA� tA� angazhohen mA� fort nA� dialogun me Beogradin. NA� kA�tA� kuadA�r pA�rfshihet zbatimi i tA� gjitha marrA�veshjeve tA� arritura deri tani nA� radhA� tA� parA� ngritja e BashkA�sisA� sA� Komunave Serbe nA� KosovA�.

“Besoj se ky raport nuk do t’i sjellA� shumA� inkurajim KosovA�s, sepse mund tA� kishin bA�rA� shumA� mA� tepA�r. Sa kohA� iu desh Parlamentit tA� KosovA�s qA� tA� aprovojA� marrA�veshjen e demarkacionit me Malin e Zi? Kjo A�shtA� njA� provA� se gjA�rat nA� KosovA� nuk ecin si duhet tA� ecnin. UnA� pres njA� sA�rA� rekomandimesh tA� ashpra nA� raport pA�r atA� si duhet ecur dhe A�farA� duhet bA�rA� nA� tA� ardhmen nA� rrugA�n evropiane,” tha Kukan.

PA�rsa i pA�rket liberalizimit tA� vizave, ai nuk do tA� jetA� pjesA� e raportit pA�r KosovA�n. Pas njA� kohe tA� gjatA�, Prishtina plotA�soi njA�rA�n nga dy kushtet e mbetura pA�r liberalizimin e vizave dhe aprovoi njA� marrA�veshje demarkacioni me Malin e Zi. NA� Bruksel dA�gjon tA� thonA� se nA� mA�nyrA� qA� tA� mbA�shtesA� liberalizimin e vizave pA�r KosovA�n, sA� cilA�s ende i duhen viza pA�r tA� hyrA� nA� Shengen, Komisioni Evropian mund tA� paraqesA� disa aspekte pozitive nA� luftA�n kundA�r korrupsionit dhe krimit tA� organizuar nA� KosovA�, i cili A�shtA� kushti i fundit qA� ka mbetur. NA� anA�n tjetA�r, pA�r shkak tA� imigrimit tA� madh nga Kosova, shtetet anA�tare janA� mA� shumA� se tA� kujdesshme kur vjen puna pA�r ta pA�rfshirA� KosovA�n nA� listA�n e bardhA� tA� Shengenit.

Serbia dhe Mali i Zi – kryesojnA�, por me probleme tA� dukshme nA� sundimin e ligjit

Vitin e kaluar, Serbia dhe Mali i Zi morA�n nga Komisioni Evropian titullin e “pararojA�s” nA� rrugA�n drejt BE.

“A�shtA� e qartA� se kA�to vende do tA� marrin mbA�shtetje nga KE pA�r tA� hapur dhe pA�r tA� mbyllur me shpejt kapitujt e anA�tarA�simit, shoqA�ruar me kA�mbA�nguljen pA�r plotA�simin e tA� gjitha kritereve pa lA�shime,” thotA� Eduard Kukan.

Ajo qA� A�shtA� e qartA� A�shtA� se njA� nga pjesA�t mA� tA� rA�ndA�sishme, nA�se jo mA� e rA�ndA�sishmja e raportit tA� Komisionit Evropian pA�r SerbinA�, do tA� jetA� procesi i normalizimit tA� marrA�dhA�nieve me KosovA�n. Ka njA� vonesA� nA� zbatimin e marrA�veshjeve tA� arritura, por edhe nA� normalizimin e marrA�dhA�nieve midis tA� dyja vendeve.

NA� kA�tA� raport, KE do t’i kujtojA� SerbisA� se pA�rparimi i saj nA� rrugA�n drejt BE do tA� varet nga reformat e brendshme po kaq sa nga normalizimi i marrA�dhA�nieve me KosovA�n, duke pA�rfshirA� zbatimin e marrA�veshjeve tA� arritura deri tani nA� dialog, nA� radhA� tA� parA� nA� fushA�n e energjisA�.

MegjithA� vlerA�simet e mira qA� merr pA�r reformat e saj ekonomike dhe pA�r rolin pozitiv nA� marrA�dhA�niet rajonale Serbia po pA�rballet sA�rish me kritika pA�r reformA�n juridike, luftA�n kundA�r korrupsionit dhe krimit tA� organizuar dhe lirinA� e shprehjes. KA�to janA� elementA� tA� dhimbshA�m nA� tA� gjithA� rajonin, tA� cilat vazhdojnA� tA� ekzistojnA� qA� prej nisjes sA� procesit tA� integrimit eA?nA� BE. /DW