Dokumentet e CIA-s: Jugosllavia deri në 1986 ishte në proces të prodhimit të armëve bërthamore

Jugosllavia mund të kishte një bombë bërthamore, vetëm se gjithçka varej nga vullneti politik i udhëheqjes së atëhershme për të shtyrë këtë proces përpara.

Studimi shkencor i CIA-s në dhjetor të vitit 1975, deklaroi se ish- Jugosllavia ka të gjitha kapacitetet e nevojshme dhe rezervave të mjaftueshme të uraniumit nga burimet e veta që deri në vitin 1980 mund ta prodhoj bombë atomike , thotë në një intervistë për Sputnik profesor Filip Kovaçeviç, i cili studioi dokumente sekrete të CIA-s, shkruan sputniknews, transmeton Indeksonline.

Kovacevic, i cili është ligjërues në Universitetin e San Franciskos në fushën e hulumtimit dhe mbulimit të dokumenteve sekrete në shkurt të vitit 2016, iu lejua të hulumtoj në arkivat e CIA-s në pjesën e dokumenteve që nuk përbënin cenim të sigurisë kombëtarë apo andonjë vendi tjetër.

Pas më shumë se një viti e gjysmë, në tetor 2017, kam marrë tetë dokumente në gjithsej 84 faqe. Dokumentet mbulojnë një periudhë tridhjetëvjeçare, nga viti 1957 deri në vitin 1986, nga format e ndryshme, nga raportet e shkurtra në studimet shkencore, dhe të gjitha u etiketuan si sekret i lartë. Është e qartë se disa gjenerata të analistëve të CIA-s kanë trajtuar seriozisht këtë temë.

Dokumentet u redaktuan në disa vende për të fshehur burimet e informacionit dhe në letrën e mbulimit për shkak se ka ende disa dokumente që mbeten publikisht të padisponueshme për shkak të ndikimit në sigurinë kombëtare të SHBA. Pra, ka ende sekrete, thotë Kovačević.

Në dokumentet e CIA në atë që kishte arritur të depertoj Kovacevic thotë se menjëherë pas Luftës së Dytë Botërore Jugosllavia ishte e vendosur për bashkëpunim me Shtetet e Bashkuara mbi zhvillimin e programeve bërthamore, dhe filloi t’i dërgojë nxënësit që të specializohen në universitetet amerikane. Kështu, në vitin 1952, Jugosllavia, në bashkëpunim me shkencëtarët e Shoqërisë American Gjeologjik, ka kryer një hulumtim në tërë territorin e saj dhe ka gjetur se ka depozita të ngurta të uraniumit në Slloveni (Idrija) dhe Maqedonia (Zletovo).

Gjithashtu, në dokument prej korrikut 1979, thotë se vendi i vetëm në Slloveni (Žirovski) në vit mund të prodhojë 300,000 ton uranium, të mjaftueshme për rreth 300 ton oksidit të uraniumit (karburantit bërthamor).

Ai në veçanti thekson se dokumentet nga Agjencisë Qendrore të Inteligjencës mund të shihni se CIA ishte i informuar mirë në lidhje me gjithçka që po ndodhte në Jugosllavi, e rrjet ky dukshëm i mirë-organizuar në institucionet jugosllave.

Por ajo se qka i ndali Jugosllavët ta kenë bombën e vet atomike, sipas CIA-s mbetet e pa qartë, sepse ata tashme i kishin gjitha potencialet ne dispozicion. /Inedksonline/