Ekspertët thonë se ka mjaft ujë në Hënë për një bazë hënore të ardhshme

Hëna mund të mbajë mjaftueshëm ujë nën sipërfaqen e saj për të përmbushur nevojat e një baze hënore dhe për t’u përdorur për karburant raketash, zbulon një studim i ri.
Shkencëtarët besojnë se gazrat nga shpërthimet e lashta vullkanike mund të kenë lënë akull qindra metra të trashë të varrosur në Hënë, me shumë mundësi në polet e saj.
Studiuesit në SHBA besojnë se dy të pestat e avullit të ujit të nxjerrë nga vullkanet që shpërthyen dy deri në katër miliardë vjet më parë mund të jenë vendosur në kratere ku nuk mund të arrijë rrezet e diellit.
Gjatë asaj kohe, mijëra milje katrore të sipërfaqes së Hënës u mbuluan nga lumenj dhe liqene të mëdha llave që kanë krijuar njolla të errëta, ose maria, të cilat e bëjnë satelitin e Tokës kaq të veçantë sot.
Duke publikuar gjetjet e tyre në The Planetary Science Journal, shkencëtarët sugjerojnë se këto vullkane gjithashtu mund të kenë lënë depo akulli, veçanërisht rreth poleve, që mund të jenë dhjetëra apo edhe qindra metra të trasha.
Andrew Wilcoski, fizikan i diplomuar nga CU Boulder, tha: “Ne e përfytyrojmë atë si një acar në Hënë që krijohet me kalimin e kohës”.
Bashkëautori Paul Hayne, asistent profesor në astrofizikë në CU Boulder, tha se ato dyqane do të ishin një dhuratë për eksploruesit e ardhshëm që do të kenë nevojë për ujë për të pirë dhe përpunuar në karburant raketash.
Ai shtoi: “Është e mundur që pesë ose dhjetë metra nën sipërfaqe të keni shtresa të mëdha akulli”. Studimi i ri shton një numër në rritje të provave që hëna mund të mbajë më shumë ujë sesa shumë shkencëtarë kanë besuar më parë. Në një studim të vitit 2020, Hayne dhe kolegët e tij vlerësuan se gati 6,000 milje katrorë të sipërfaqes hënore mund të jetë në gjendje të kapë dhe të mbajë mbi akull, kryesisht pranë poleve veriore dhe jugore.
Megjithatë, nga erdhi ai ujë është ende e paqartë.

Hayne tha: “Ka shumë burime të mundshme për momentin.” Njëri janë këto vullkane të lashta, shpërthimet e jashtëzakonshme të të cilëve mendohet se kanë nxjerrë jashtë mjaftueshëm monoksid karboni dhe avuj uji për të krijuar atmosfera të holla dhe jetëshkurtra.
Ajo atmosferë mund të kishte lënë akull në sipërfaqe, menduan Hayne dhe Wilcoski, si ngrica që formohej në një natë të ftohtë dimri. Për të provuar teorinë e tyre, dyshja, së bashku me astrofizikanen tjetër Margaret Landis, përdorën simulime kompjuterike për të rikrijuar kushtet në Hënë shumë kohë përpara se të lindte jeta komplekse në Tokë. Ata vlerësuan se në kulmin e aktivitetit të saj, hëna përjetonte një shpërthim një herë në 22,000 vjet.
Ekipi gjurmoi gjithashtu se si gazrat vullkanikë mund të jenë rrotulluar rreth hënës, duke ikur në hapësirë me kalimin e kohës dhe zbuloi se kushtet mund të jenë bërë të akullta.
Ata vlerësuan se rreth 41% e ujit nga vullkanet mund të jetë kondensuar në Hënë si akull.
Wilcoski tha: “Atmosferat u larguan për rreth 1000 vjet, kështu që kishte mjaft kohë që të formohej akulli”.
Do të kishte pasur aq shumë akull saqë kushdo i gjallë në atë kohë do të kishte dalluar shkëlqimin e ngricave dhe kapakët e trashë të akullit polare nga Toka.
Rreth 18 kadrilion paund vullkanik mund të ishin kondensuar si akull në atë periudhë, llogariti grupi, që është më shumë ujë sesa në liqenin Miçigan.
Ndërsa kërkimi i grupit lë të kuptohet mbi mbijetesën e pjesës më të madhe të atij uji hënor, nuk do të jetë e lehtë të gjendet.
Shumë akull do të përqendrohet rreth poleve dhe mund të varroset nën disa këmbë pluhuri hënor, ose regolit.
Një arsye më shumë, tha Hayne, që njerëzit ose robotët të kthehen dhe të fillojnë të gërmojnë.
Ai shtoi: “Ne me të vërtetë duhet të zbulojmë dhe ta kërkojmë atë.”