Shqipëria: Realiteti kundër premtimeve zgjedhore – Bizneset dhe qytetarët mes korrupsionit, varfërisë dhe ëndrrës për BE

Shkruan: Gani Dreshaj- Ish-zëvendësministër i Jashtëm i Kosovës

Më 11 maj 2025, Shqipëria do të mbajë zgjedhjet parlamentare.

Qeveria e Kryeministrit Edi Rama po e promovon sërish anëtarësimin në BE si premtimin e saj më të madh.

Por ndërsa fushata zgjedhore mbushet me slogane për progres dhe integrim evropian, realiteti për bizneset dhe qytetarët është krejt ndryshe: burokracia, korrupsioni dhe varfëria janë të kudogjendura.

Kushdo që investon ose jeton në Shqipëri e di se sfida e vërtetë nuk është në Bruksel, por në rrugët e Shqipërisë – aty ku njerëzit luftojnë për mbijetesë çdo ditë.

Realiteti i hidhur për bizneset

Investitorët ndërkombëtarë janë skeptikë për Shqipërinë. Kostot e ulëta të punës dhe qasja në tregun e BE-së përmes marrëveshjeve tregtare mund ta bënin vendin një destinacion tërheqës për prodhim. Por në praktikë, situata është krejt ndryshe:

                •             Burokracia dhe pasiguria ligjore – Investitorët raportojnë për procese të gjata licencimi, ndryshime të papritura ligjore dhe një sistem gjyqësor të pabesueshëm. Bizneset pa lidhje politike shpesh humbin tenderët ose përballen me kontrolle tatimore arbitrare.

                •             Korrupsioni si model biznesi – Sipas Transparency International, Shqipëria është një nga vendet më të korruptuara në Evropë. 57% e qytetarëve deklarojnë se janë të detyruar të paguajnë ryshfet. Pa para “nën dorë”, asgjë nuk funksionon – as në administratë, as në sektorin publik.

                •             Infrastruktura dhe mungesa e fuqisë punëtore – Rrugët në zonat rurale janë në gjendje të mjerueshme, ndërprerjet e energjisë janë të zakonshme dhe profesionistët e kualifikuar po largohen masivisht nga vendi, duke e lënë Shqipërinë pa fuqi punëtore të aftë.

Një shembull konkret i pasigurisë ligjore është rasti i kompanisë gjermane EMS Shipping and Trading GmbH, e cila ka paditur qeverinë shqiptare për një projekt të diskutueshëm në portin e Durrësit. Kontratat u ndryshuan papritur për t’i hapur rrugë një megaprojekti me investitorë arabë. Ky është një sinjal i qartë për kompanitë e huaja: investimet në Shqipëri mund të rrezikohen në çdo moment nëse qeveria ka plane të tjera.

Realiteti i hidhur për qytetarët

Përtej fjalimeve elektorale, gjendja në terren është alarmante:

                •             Varfëri dhe pabarazi sociale – Ndërsa një elitë e vogël jeton në luks, pjesa më e madhe e popullsisë lufton për të mbijetuar. Mjafton të largohesh nga rrugët kryesore për të parë familje që nuk kanë ushqim të mjaftueshëm.

                •             Eksodi masiv nga vendi – Dhjetëra mijëra shqiptarë largohen çdo vit sepse nuk shohin të ardhme në vendin e tyre. Të rinjtë nuk duan të jetojnë në një vend ku korrupsioni vlen më shumë se aftësia.

                •             Krimi i organizuar dhe paratë e drogës – Shqipëria është kthyer në një qendër të trafikut të drogës, e cila ka depërtuar në shumë sektorë të ekonomisë. Ndërsa qytetarët e thjeshtë luftojnë me varfërinë, rrjetet kriminale po bëhen gjithnjë e më të fuqishme.

Anëtarësimi në BE: Premtim politik apo mundësi reale?

Edi Rama e paraqet anëtarësimin në BE si një realitet të afërt. Por kush beson se Brukseli do të pranojë një vend ku dominojnë korrupsioni dhe krimi i organizuar, po injoron realitetin. Edhe brenda vetë BE-së ka skepticizëm të madh për seriozitetin e reformave shqiptare.

Zgjedhjet e 11 majit nuk janë thjesht një betejë për pushtet, por një moment vendimtar për të ardhmen e Shqipërisë. Do të ketë ndryshime reale apo gjithçka do të mbetet një iluzion?

Bashkësia ndërkombëtare dhe investitorët po shohin me vëmendje nëse pas zgjedhjeve do të ketë reforma të vërteta – apo nëse Shqipëria do të mbetet një vend me rrezik të lartë për biznes dhe një realitet të pashpresë për qytetarët e saj./Indeksonline/