Aneurizma e aortës, “vrasësi i heshtur”, që rrezikon jetën

Sëmundjet kardiovaskulare janë një nga shkaqet kryesore të vdekjeve në mbarë botën, duke marrë më shumë jetë se kanceri apo aksidentet së bashku. Përveç atakut në zemër apo goditjes në tru, një tjetër gjendje e rrezikshme, shpesh e quajtur “vrasësi i heshtur”, është aneurizma e aortës.

Aneurizma ndodh kur në aortë, ena më e madhe e gjakut që shpërndan oksigjen në trup, krijohet një fryrje e rrezikshme. Ato ndahen në dy tipe kryesore: aneurizmat torakale (në kraharor) dhe aneurizmat abdominale (në bark), me më të zakonshmen që shfaqet poshtë veshkave.

Mjekët theksojnë se shumica e pacientëve nuk kanë simptoma dhe diagnostikimi shpesh ndodh rastësisht, gjatë kontrolleve për arsye të tjera. Për këtë arsye, aneurizmat shpesh zbulohen vetëm kur situata bëhet kritike. Simptoma si dhimbja më e fortë e gjoksit që keni ndjerë ndonjëherë, ndjesi therëse që përhapet nga përpara mbrapa, ose dhimbje të forta barku, mund të tregojnë rrezik për çarje të aortës, një emergjencë që kërkon thirrje të menjëhershme.

Faktorët e rrezikut përfshijnë moshën, gjininë mashkullore, historinë familjare, presionin e lartë të gjakut dhe sidomos duhanpirjen. Ekspertët rekomandojnë ndryshime në stilin e jetesës si lënia e duhanit, kontrolli i tensionit, ushqyerja e shëndetshme dhe aktiviteti fizik i moderuar. Burrat mbi 65 vjeç që kanë konsumuar duhan këshillohen të bëjnë kontrolle parandaluese.

Trajtimi varet nga madhësia dhe vendndodhja e aneurizmës. Në disa raste, monitorimi i rregullt dhe menaxhimi i tensionit mjaftojnë. Por kur nevojitet ndërhyrje, mjekët përdorin dy metoda:
•Kirurgjinë e hapur për aneurizmat pranë zemrës, për të riparuar drejtpërdrejt aortën.
•Vendosjen e një stent-grafti nëpërmjet arterieve të këmbës, një teknikë më pak invazive që shpesh bëhet edhe pa anestezi të plotë dhe me rikuperim më të shpejtë.

Falë teknologjisë së avancuar, shumica e pacientëve kthehen në rutinën e tyre brenda pak ditësh dhe mund të jetojnë një jetë të gjatë e aktive.