​SHBA synon me ligj të mos e mbështesë ndryshimin e kufijve në Ballkan

SHBA-ja nuk do të ndjekë asnjë politikë që mbështet shkëmbimet e territoreve, shkëputjen ose forma të tjera të ri-vizatimit të kufijve përgjatë vijave etnike në Ballkanin Perëndimor.

Kështu thuhet në një projektligj të datës 9 tetor 2025 të Kongresit amerikan, i cili për herë të parë përfshin edhe paragrafin mbi “mos ndryshimin e kufijve” në Ballkan.

Projektligji i është referuar Komitetit për Punë të Jashtme dhe Komitetit të Drejtësisë, për shqyrtim të pjesëve që i përkasin juridiksionit të secilit, por afati i shqyrtimit nuk është përcaktuar ende.

Nëse projektligji miratohet nga Kongresi dhe Senati, dhe nënshkruhet nga presidenti Donald Trump, atëherë SHBA do të angazhohet ligjërisht që politika e saj e jashtme të mos mbështesë ndarjen e territoreve, shkëputjen apo ndonjë ndryshim tjetër kufitar bazuar mbi etni në Ballkanin Perëndimor, përfshirë midis Kosovës dhe Serbisë, si dhe ndarjen e mundshme të Republikës Serbe nga Bosnjë dhe Hercegovina.

Ligji promovon gjithashtu biseda bilaterale, iniciativa konkrete për rritjen e tregtisë dhe investimeve, si dhe mbështetje nga SHBA-ja për një marrëveshje përfundimtare.

Në seksionin e projektligjit, që merret me raportet midis Kosovës e Serbisë, thuhet se marrëveshja për normalizimin e marrëdhënieve mes dy vendeve, e arritur më 27 shkurt 2023 me mbështetjen e BE-së duhet të zbatohet shpejt.

Pjesë të projektligjit:

Marrëveshja mbi Rrugën drejt Normalizimit të Marrëdhënieve, e cila u miratua nga Kosova dhe Serbia më 27 shkurt 2023, me lehtësimin e Bashkimit Evropian, është një hap pozitiv përpara në avancimin e normalizimit midis dy vendeve;

(2) Serbia dhe Kosova duhet të kërkojnë të bëjnë përparim të menjëhershëm në Aneksin e Zbatimit të marrëveshjes së përmendur në paragrafin (1);

(3) sapo të jetë bërë përparim i mjaftueshëm në Aneksin e Zbatimit, Shtetet e Bashkuara duhet të marrin në konsideratë avancimin e iniciativave për të forcuar marrëdhëniet dypalëshe me të dy vendet, të cilat mund të përfshijnë—

(A) vendosjen e dialogëve strategjikë dypalësh me Kosovën dhe Serbinë; dhe

(B) avancimin e iniciativave konkrete për të thelluar tregtinë dhe investimet me të dy vendet; dhe

(4) Shtetet e Bashkuara duhet të vazhdojnë të mbështesin një marrëveshje gjithëpërfshirëse përfundimtare midis Kosovës dhe Serbisë bazuar në njohjen reciproke.

(b) Deklaratë politike.—Është politikë e Qeverisë së Shteteve të Bashkuara që

(1) nuk do të ndjekë asnjë politikë që mbështet shkëmbimet e tokave, ndarjen ose forma të tjera të rivizatimit të kufijve përgjatë vijave etnike në Ballkanin Perëndimor si një mjet për të arbitruar mosmarrëveshjet midis shteteve kombëtare në rajon; dhe

(2) duhet të mbështesë demokracitë pluraliste në vendet e Ballkanit Perëndimor si një mjet për të parandaluar një kthim në konfliktin etnik që dikur karakterizonte rajonin.

NENI 12. Raportet mbi operacionet dhe fushatat e ndikimit keqdashës rus dhe kinez në Ballkanin Perëndimor.

(a) Raportet e kërkuara.—Jo më vonë se 180 ditë pas datës së miratimit të këtij Akti, dhe çdo dy vjet më pas, Sekretari i Shtetit, në koordinim me Sekretarin e Mbrojtjes, Drejtorin e Inteligjencës Kombëtare dhe krerët e departamenteve ose agjencive të tjera Federale, sipas rastit, do të paraqesë një raport në komitetet përkatëse të kongresit në lidhje me operacionet dhe fushatat e ndikimit keqdashës rus dhe kinez të kryera në lidhje me vendet e Ballkanit që synojnë

(1) të minojnë institucionet demokratike;

(2) të promovojnë paqëndrueshmëri politike; dhe

(3) të dëmtojë interesat e Shteteve të Bashkuara dhe shteteve anëtare dhe partnere të Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut në Ballkanin Perëndimor.

(b) Elementet.—Çdo raport i paraqitur në përputhje me nënpikën (a) duhet të përfshijë—

(1) një vlerësim të objektivave të Federatës Ruse dhe Republikës Popullore të Kinës në lidhje me operacionet dhe fushatat e ndikimit keqdashës të kryera në lidhje me vendet e Ballkanit Perëndimor—

(A) të minojë institucionet demokratike, duke përfshirë planifikimin dhe zbatimin e zgjedhjeve demokratike;

(B) të promovojë paqëndrueshmërinë politike; dhe

(C) të manipulojë mjedisin e informacionit;

(2) aktivitetet dhe rolet e Departamentit të Shtetit dhe agjencive të tjera përkatëse Federale në kundërshtimin e operacioneve dhe fushatave të ndikimit keqdashës rus dhe kinez;

(3) një listë gjithëpërfshirëse që identifikon—

(A) çdo rrjet, entitet dhe individ, në masën që ky informacion është i disponueshëm, të Rusisë, Kinës ose çdo vendi tjetër me të cilin Rusia ose Kina mund të bashkëpunojnë, që mbështet operacione ose fushata të tilla të ndikimit keqdashës rus ose kinez, duke përfshirë ofrimin e mbështetjes financiare ose operacionale për aktivitete në një vend të Ballkanit Perëndimor që mund të kufizojnë lirinë e fjalës ose të krijojnë pengesa për qasjen në proceset demokratike, duke përfshirë ushtrimin e të drejtës së votës në zgjedhje të lira dhe të ndershme; dhe

(B) rolin e secilit entitet të tillë në ofrimin e një mbështetjeje të tillë;

(4) identifikimin e taktikave, teknikave dhe procedurave të përdorura në operacionet dhe fushatat e ndikimit keqdashës rus ose kinez në vendet e Ballkanit Perëndimor;

(5) një vlerësim të efektit të operacioneve dhe fushatave të mëparshme të ndikimit keqdashës rus ose kinez që synuan aleancat dhe partneritetet e Forcave të Armatosura të Shteteve të Bashkuara në Ballkanin Perëndimor, duke përfshirë efektivitetin e operacioneve dhe fushatave të tilla në arritjen e objektivave të Rusisë dhe Kinës, përkatësisht;

(6) identifikimin e secilit vend të Ballkanit Perëndimor në lidhje me të cilin Rusia ose Kina kanë kryer ose janë përpjekur të kryejnë një operacion ose fushatë të ndikimit keqdashës;

(7) një vlerësim të kapacitetit dhe përpjekjeve të NATO-s dhe të secilit vend individual të Ballkanit Perëndimor për të luftuar operacionet dhe fushatat e ndikimit keqdashës rus ose kinez të kryera në lidhje me vendet e Ballkanit Perëndimor;

(8) përpjekjet e Shteteve të Bashkuara për të luftuar operacione të tilla të ndikimit keqdashës në Ballkanin Perëndimor, duke përfshirë Fondin Kundër Ndikimit Rus dhe Fondin Kundër Ndikimit Keqdashës të Republikës Popullore të Kinës;

(9) një vlerësim të taktikave, teknikave dhe procedurave që Sekretari i Shtetit, në konsultim me Drejtorin e Inteligjencës Kombëtare dhe Sekretarin e Mbrojtjes, përcakton se ka të ngjarë të përdoren në operacionet dhe fushatat e ardhshme të ndikimit keqdashës rus ose kinez të kryera në lidhje me vendet e Ballkanit Perëndimor; dhe

(10) autoritete ose aktivitete të rekomanduara që Departamenti.