Cilat kritere i kanë përdorur partitë politike në përzgjedhjen e kandidatëve për deputetë?

Për herë të parë, partitë politike kanë shfaqur transparencë për shpenzimet dhe burimet gjatë fushatës zgjedhore, falë raportit “Kostoja e politikës në Kosovë”, një bashkëpunim nga organizata jo-qeveritare Demokraci Plus (D+) dhe Westminster Foundation for Democracy (WFD).

Albert Krasniqi nga OJQ-ja D+, e cila ka fokus ndërtimin e një shoqërie demokratike në Kosovë, ka shpjeguar se ky raport paraqet një zbulim ndaj kritereve që kanë përdorur partitë politike për procesin e përzgjedhjes së kandidatëve që përfaqësojnë partitë e tyre politike gjatë zgjedhjeve parlamentare të radhës dhe njëkohësisht edhe koston e përdorur gjatë fushatës.

“Qëllimi i raportit ka qenë që të shohim cilat kanë qenë kriteret që partitë politike kanë aplikuar kur kanë hartuar listat e tyre për kandidatët e zgjedhjeve. Qëllimi i dytë ka qenë që të shohim se cila ka qenë kostoja që kandidatët kanë pasur në fushatë zgjedhore, dhe pastaj i treti ka qenë se cilët kanë qenë obligimi që ata kanë marrë pas marrjes së mandatit, nëse kanë pasur kosto shtesë pas kësaj. Kemi zhvilluar intervista gjysmë të strukturuara me 15 kandidatë për deputetë, 10 prej tyre kanë qenë të zgjedhur suksesshëm dhe pesë të cilët kanë qenë kandidatë. Kjo është një mostër shumë e vogël dhe nuk është përfaqësuese, por, qëllimi ka qenë që ta marrim direkt prej kandidatëve, dhe është hera e parë që kanë folur publikisht për shpenzimet dhe burimet gjatë fushatës zgjedhore, në mënyrë që të japin një pasqyrë pak më të përgjithshme se si zhvillohet fushata. Kemi organizuar dy fokus grupe, një me kandidatë të partive polikë dhe një me ekspertë dhe gazetarë që janë marrë me fushatën zgjedhore për t’i verifikuar gjetjet të cilat kanë qenë prej këtij studimi”, tha ai.

Raporti ka marrë mostra për përfaqësuesit e tri parti kryesore politike të Kosovës, ku sipas Krasniqit Lëvizja Vetëvendosjes ka përdorur një prej këtyre kritereve, aspektin gjeografik të përfaqësimit.

“Në Lëvizjen Vetëvendosje, kandidatët na kanë thënë se është marrë parasysh aspekti gjeografik i përfaqësimit, me ndikimin që këta persona kanë në zonat nga të cilat vijnë. Pastaj, ka qenë aftësia polarizuese e kandidatëve, në kuptimin e përfaqësimit të temave qendrore, politike dhe ballafaqimit me rivalët politikë. Pastaj, aktivistë të hershëm dhe ata që kanë pasur një pushtet ekzekutiv kanë pasur përparësi në lista. Afërsia me liderin dhe me strukturat e partisë politike ka qenë një kriter tjetër i pashkruar, por kandidatët e kanë ditur se kjo ka pasur peshë se kush është vendosur në listë dhe pozicionin të cilin kanë pasur. Dhe, figura nga akademia dhe bota e showbizit, persona të cilët kanë përkrahës dhe mund të sjellin vota të reja në subjekte politike”, tha ai.

Ndërkaq, sipas tij, Partia Demokratike e Kosovës ka pasur kriter edhe që të mos kenë aktakuza kandidatët.

“Te Partia Demokratike e Kosovës, ka qenë kriter që të mos kenë aktakuza, të jetë një listë e pastër dhe me integritet. Të jenë figura politike, dhe të jenë profilizuar në fusha të caktuara. Mosha dhe kandidatët që nuk kanë pasur angazhime të më hershme politike, e cila ka qenë një përpjekje për të paraqitu reforma në parti . Pastaj, historiku i kontributit për vendin dhe lidhjet me luftën E UÇK-së, ka qenë diçka që kanë pasur parasysh në hartimin e listës dhe elementi gjeografik për përfaqësim jashtë rajonit të Drenicës, për shkak se janë parë si një parti politike e cila ka një bazë aty”, tha ai.

Në fund, studimi ka treguar se Lidhja Demokratike e Kosovës, ka përdorur këto kritere, ku afërsia me liderin është konsideruar si një përparësi për renditjen në listën e LDK-së.

Krasniqi: Këto kritere i ka përdorur LDK-ja

Video

“Te Lidhja Demokratike e Kosovës, na është thënë që synimi ka qenë ta mbrojnë votën konservative të LDK-së, janë vendosur figura aktiviste të hershme të partisë, politike, profile profesionale, kandidatë të cilët kanë pasur ose kanë krijuar lidhje me komunitetin e biznesit, ose që tregojnë një kuptim për mënyrën se si zhvillohet ekonomia ose ndërmarrësia. Qëllim është që partia të duket një parti e fortë në aspektin ekonomik. Por, edhe afërsia me liderin është konsideruar si një përparësi për renditjen në listën e LDK-së”, tha ai.

Në publikim u fol edhe për kostot e përdorura gjatë fushatës dhe u prekën çështjet e pabarazisë gjinore gjatë shpenzimeve.