Dështon plani i Trump? Ndarja e Gazës rrezikon të ardhmen e Palestinës
Një ndarje “de facto” e Gazës midis një zone të kontrolluar nga Izraeli dhe një tjetre të sunduar nga Hamasi është gjithnjë e më e mundshme.
Burime dipomatike për Reuters bëjnë me dije se këto janë përpjekjet për të çuar përpara planin e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, për t’i dhënë fund luftës përtej një armëpushimi që po dështon.
Gjashtë zyrtarë evropianë me njohuri të drejtpërdrejta për përpjekjet për të zbatuar fazën tjetër të planit i thanë Reuters se ai ishte bllokuar në mënyrë efektive dhe se rindërtimi tani duket se ka të ngjarë të kufizohet në zonën e kontrolluar nga Izraeli, përcjell A2CNN.
Kjo mund të çojë në vite ndarjeje të rajonit, paralajmëruan ata.
Sipas fazës së parë të planit, e cila hyri në fuqi më 10 tetor, ushtria izraelite aktualisht kontrollon 53% të territorit të Mesdheut, duke përfshirë pjesën më të madhe të tokës së saj bujqësore, së bashku me Rafah në jug, pjesë të Qytetit të Gazës dhe zona të tjera urbane. Pothuajse të gjithë 2 milionë banorët e Gazës janë të zhvendosur në kampe me tenda dhe rrënojat e qyteteve të shkatërruara në pjesën tjetër të Gazës, e cila është nën kontrollin e Hamasit.
Pamjet e xhiruara në nëntor tregojnë shkatërrime kataklizmike në verilindje të Qytetit të Gazës pas sulmit të fundit të Izraelit para armëpushimit, pas muajsh bombardimesh të mëparshme. Zona tani është e ndarë midis kontrollit izraelit dhe atij të Hamasit.
Faza tjetër e planit parashikon tërheqjen e Izraelit nga e ashtuquajtura vijë e verdhë e rënë dakord sipas planit të Trump, së bashku me krijimin e një autoriteti kalimtar për të qeverisur Gazën, vendosjen e një force shumëkombëshe sigurie që synon të marrë përsipër kontrollin nga ushtria izraelite, çarmatimin e Hamasit dhe fillimin e rindërtimit. Por plani nuk ofron afate kohore ose mekanizma për zbatim.
Ndërkohë, Hamasi refuzon të çarmatoset, Izraeli hedh poshtë çdo përfshirje nga Autoriteti Palestinez i mbështetur nga Perëndimi dhe pasiguria vazhdon mbi forcën shumëkombëshe.
“Ne ende po përpunojmë ide,” tha ministri i jashtëm jordanez Ayman Safadi në një konferencë sigurie në Manama këtë muaj.
“Të gjithë duan që ky konflikt të mbarojë, të gjithë ne duam të njëjtën lojë përfundimtare këtu. Pyetja është, si ta bëjmë të funksionojë?”
Pa një shtytje të madhe nga Shtetet e Bashkuara për të thyer bllokimin, vija e verdhë duket se do të bëhet kufiri “de facto” që ndan Gazën për një kohë të pacaktuar, sipas 18 burimeve për Reuters, midis tyre gjashtë zyrtarëve evropianë dhe një ish-zyrtar amerikan i njohur me bisedimet.
Shtetet e Bashkuara kanë hartuar një rezolutë të Këshillit të Sigurimit të OKB-së që do t’i jepte forcës shumëkombëshe dhe një organi qeverisës kalimtar një mandat dyvjeçar. Por dhjetë diplomatë thanë se qeveritë mbeten të ngurruara për të angazhuar trupa.
Veçanërisht, kombet evropiane dhe arabe nuk kishin gjasa të merrnin pjesë nëse përgjegjësitë shtriheshin përtej paqeruajtjes dhe nënkuptonin përballje të drejtpërdrejtë me Hamasin ose grupe të tjera palestineze, thanë ata.
Zëvendëspresidenti i SHBA-së, JD Vance, dhe dhëndri me ndikim i Trump, Jared Kushner, thanë muajin e kaluar se fondet e rindërtimit mund të fillonin shpejt të rrjedhin në zonën e kontrolluar nga Izraeli edhe pa kaluar në fazën tjetër të planit, me idenë e krijimit të zonave model për disa banorë të Gazës që të jetojnë.
