E gjithë bota është nën sulm për shkak të një njeriu: Mesazhi i Trumpit për Putinin
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, po përpiqet përsëri t’i japë fund luftës në Ukrainë – jo duke synuar Rusinë, por duke goditur vendet që blejnë naftë ruse, raporton CNN.
Në krye të kësaj liste janë Kina dhe India.
Shtetet e Bashkuara mund t’i godasin vendet me sanksione ekonomike, tha Trump, nëse Rusia nuk pranon të bëjë paqe brenda 50 ditësh.
Kjo mund të ndikojë jo vetëm në dy tregjet më të mëdha të Azisë, por në të gjithë botën, ndërsa India dhe Kina përpiqen të rrisin furnizimet dhe të gjejnë burime të ndryshme nafte – për të shmangur tarifat potencialisht të larta të SHBA-së ose sanksione të tjera, raporton CNN.
Rusia fitoi rreth 192 miliardë dollarë nga shitjet e naftës vitin e kaluar, sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë.
Ulja e kësaj mund të jetë një mjet efektiv – por i kushtueshëm, dhe jo vetëm për Moskën. Çmimet e naftës mund të rriten globalisht nëse më shumë se shtatë milionë fuçi naftë që eksporton Rusia në ditë zhduken papritur.
Tregjet e naftës ende nuk kanë reaguar ndjeshëm ndaj kërcënimit të Trump, kryesisht për shkak të pasigurisë nëse presidenti i SHBA-së do ta bëjë këtë dhe, nëse po, si.
Një zëdhënës i ministrisë së jashtme kineze u tha gazetarëve se “shtrëngimi” nuk do t’i jepte fund konfliktit në Ukrainë. India ende nuk ka komentuar.
Por përdorimi i tarifave të larta për të parandaluar vendet nga blerja e naftës ruse do të ishte një instrument i hapur – dhe ndërsa ato mund të ulnin ndjeshëm fondet e luftës së Rusisë – ato gjithashtu mund të shkaktonin edhe më shumë kaos në pjesën tjetër të botës.
Pas pushtimit të Ukrainës nga Presidenti rus Vladimir Putin, SHBA-të, Mbretëria e Bashkuar dhe Bashkimi Evropian vendosën ndalime importi dhe kufizime çmimesh për naftën ruse.
Por eksportuesit rusë janë përshtatur shpejt, duke ridrejtuar rrjedhën e furnizimeve të mëdha të vendit nga Perëndimi në Lindje, ku blerësit, veçanërisht në Kinë dhe Indi, kanë rritur ndjeshëm blerjet e tyre të karburantit me zbritje.
Tre vjet e gjysmë më vonë, lufta vazhdon. Trump, i cili u kthye në Shtëpinë e Bardhë gjashtë muaj më parë, është bërë gjithnjë e më i frustruar me mungesën e dukshme të interesit të Putinit për paqen.
Një projektligj dypartiak që do t’i lejonte Trump të vendoste tarifa prej 500 përqind për vendet që blejnë energji ose uranium rus ka fituar vrull në Senat.
Ligjvënësit që e mbështesin e kanë quajtur projektligjin “çekiçin” që i duhet Trumpit për t’i dhënë fund luftës.
Të hënën, Trump njoftoi planin e tij, duke thënë se SHBA-të do të vendosin “tarifa dytësore”, dhe një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë i tha CNN se Trump po i referohej sanksioneve dytësore ndaj vendeve të tjera që blejnë naftë ruse.
“Këto janë sanksione dytësore. Këto janë sanksione ndaj vendeve që blejnë naftë nga Rusia. Pra, nuk bëhet fjalë për sanksionimin e Rusisë.
Këto janë tarifa ndaj vendeve si India dhe Kina që blejnë naftën e tyre. Kjo do të ketë një ndikim vërtet dramatik në ekonominë ruse”, tha për CNN Matt Whitaker, ambasadori i SHBA-së në NATO.
Tarifat dytësore, të cilat ekspertët thonë se mund të nënkuptojnë një vendosje të gjerë tarifash mbi eksportet e një vendi në SHBA, do të ishin një mjet relativisht i ri që mund t’u jepte Indisë dhe Kinës stimuj të fortë financiarë për të ndaluar blerjen e naftës ruse, nëse kjo duket e pashmangshme. Të dy vendet kanë qenë tashmë në bisedime të ndara tregtare me SHBA-në për të negociuar një ulje të tarifave të tjera të Trumpit.
“Kjo është karta më e fortë e mundshme, të paktën nga një perspektivë energjetike, që aleatët e Ukrainës mund të luajnë”, tha Ben McWilliams, bashkëpunëtor për politikat e energjisë dhe klimës në think-tankun Bruegel me seli në Bruksel, në lidhje me synimin e eksporteve të naftës ruse. “Por pyetja është – edhe pasi ato të zbatohen, sa serioze janë SHBA-të në lidhje me zbatimin?”
