Kosova, një thesar i panjohur në zemrën e Evropës

Republika më e re e Evropës është në Ballkanin Perëndimor, në të vërtetë një vend i vogël me pak më shumë se 1.8 milion banorë, por me një popullsi shumë të re, kryesisht nën moshën 30 vjeç.

Sipas vlerësimeve të qeverisë kosovare në vitin 2018, të ardhurat për frymë ishin 3,727 € në vit, dhe PBB-ja ishte 6.528 miliardë euro.

Ndërsa kjo e bën Kosovën vendin më të varfër në Ballkan, Banka Botërore vlerëson se është në krye të rajonit me rreth 4.4% në 2019 dhe 2020. Motori kryesor këtu është pagesa e transferimit të afro 420,000 shqiptarëve kosovarë që jetojnë jashtë vendit, shumë prej të cilëve vizitojnë shtëpinë e tyre gjatë muajve të verës dhe gjithashtu rritin konsumin privat.
Shumë prej nesh mendojnë për luftën e Kosovës në 1999, pasigurinë, paqëndrueshmërinë dhe krimin.

Në disa vizita, ne ishim në gjendje të bindnim veten për të kundërtën: popullsia na mirëpret gjermanët me ngrohtësi të shkëlqyeshme, politikanët dhe popullata kanë një sy të fortë për t’u anëtarësuar në BE. Euro është tashmë monedha zyrtare, dhe vendi ka qenë anëtar i Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN) që nga viti 2009 dhe Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim që nga 2012.

Ekonomia kosovare është në thelb një ekonomi konsumatore. Bujqësia për fat të keq është e pazhvilluar, kështu që rreth dy të tretat e ushqimit duhet të importohen. Ekziston potencial rritjeje në kultivimin e frutave dhe perimeve dhe prodhimin e verës. Lënda e parë më e rëndësishme në vend është linjiti, ku Kosova është madje e pesta në botë me një paraqitje të vlerësuar prej 14,700 milion ton.

Ekzistojnë gjithashtu boksit, plumb, zink, nikel, krom dhe tokë të rrallë. Sidoqoftë, vetëm 10% e kompanive kanë qenë aktive në sektorin industrial deri më tani. Disa ndërmarrje të mesme nga Gjermania tani e kanë njohur këtë dhe tani po investojnë në objektet e prodhimit në Kosovë. Investimet janë rritur në veçanti që nga Marrëveshja e Stabilizim Asociimit me BE-në hyri në fuqi më 1 Prill 2016.

Sektori i shërbimeve gjeneron rreth dy të tretat e produktit kombëtar bruto. Ekzistojnë ende mundësi në sektorin e IT, në turizëm, por edhe në pakicë. Vetëm Rossmann aktualisht përfaqësohet në dyqanet zinxhirore në Kosovë. Vitet e fundit, qeveria ka bërë përpjekje të mëdha për të përmirësuar mundësitë e investimeve: dyqanet me një ndalesë thjeshtojnë regjistrimin e ndërmarrjeve, rregulloret administrative janë thjeshtuar.

Kosova gjithashtu është ngjitur gradualisht nga vendi i 128 në 2012 në vendin e 44-të në 2018 në “Renditja e të bërit biznes” të Bankës Botërore dhe tani është në vendin e dytë në rajon – pas Maqedonisë së Veriut. Rivendosja e marrëdhënieve normale të fqinjësisë me Serbinë është ende e hapur, por lidhjet e drejtpërdrejta të fluturimit nga Beogradi me kryeqytetin kosovar Prishtina tani janë të afërt, dhe pjesa që mungon në linjën hekurudhore Beograd-Prishtinë midis Mitrovicës në veri dhe kryeqytetit do të restaurohet.

Mustaf Abazi
Rrjeti i ndërmarrësve gjermanë-shqiptarë
Christian Wiesenhütter
Shoqëria ekonomike gjermano-kosovare