Kur mungon Paqja, varfërohet jeta
Shkruan : Dr. Halil Krasniqi, expert i shëndetësise dhe politikan i partise së pamvarur politike në Gjermani
Populli i cili njef paqen dhe luftën, vlereëson ndryshe situaten aktuale në botën tepër të intensionuar.
Paqja është më shumë se mungesa e luftës dhe e dhunës. Njerëzit janë vërtet “të sigurt” vetëm kur mund të zhvillojnë lirisht potencialin e tyre në aktivitetet jetësore. Paqja pozitive dhe siguria njerëzore janë konceptet mbi të cilat duhet bazuar dhe ndertuar, angazhimi i cdo subjekti politik dhe diplomatik, në politikën e paqes dhe sigurisë.
Në terma konkretë, kjo do të thotë për politikën zëdhënëse se duhet të jenë të përkushtuar ndaj çarmatimit, dialogut dhe bashkëpunimit në mbarë botën. Duhet forcuar aleancat dhe platformat rajonale që mund të zbutin konfliktet dhe të ndërhyjnë nëse është e nevojshme. Gjithashtu duhet mbrojtur reformën e Kombeve të Bashkuara në mënyrë që të mund t’u përgjigjen konflikteve shpejt, në mënyrë efektive dhe të paanshme. Në shumë vende, mendohet se po punohet me partnerët botëror për të përmirësuar kontrollin demokratik të strukturave dhe aktorëve të sigurisë. Sepse edhe publiku duhet të jetë në gjendje të mbajë përgjegjës oficerët dhe oficerët e policisë për veprimet e tyre.
Mbi të gjitha, për politikën zotëruese në bote në radhë të parë duhet të jëtë prioritare sa vijon: politika e paqes socialdemokratike është shumë më tepër se politika e sigurisë. Axhenda e Kombeve të Bashkuara 2030 me 17 objektivat e saj të zhvillimit e bën të qartë se ndërtimi i paqes është një pjesë integrale e të gjitha fushave të politikave – nga politikat ekonomike, sociale dhe mjedisore deri tek ato kulturore, si në vendet e pasura ashtu edhe në ato të varfra. Ftkeqësisht realiteti është i hidhur dhe popullit mëson dhe përjeton të kundërtën e rezolutave dhe miratimeve paqesore. Këtë jemi duke e përjetuar në situatën aktuale.
Intereset e ndryshme ndërshtetërore nuk njofin paqe dhe siguri të vendëve të varfëra dhe nënvlerësuese.
Kontrolli i armëve dhe ndërtimi i besimit duhet të jet paqja dhe siguria përmes afrimit ndërshtetëror me përkrahje të vendeve jo të zhvilluara në hapat politik, ekonomik, social, shkencor etj.
Kur shtetet ndërtojnë rezervat e tyre të armëve, rreziku i konfrontimeve të dhunshme rritet. Për të parandaluar këtë në një fazë të hershme, një politikë social-demokratike e paqes dhe sigurisë mbështetet në dialog, bashkëpunim dhe çarmatim. Aktuell mbretëron një fenomen tjetër në botën mashtruese dhe dominues. Nëse ne ndihemi përgjegjës për paqen dhe lirinë në botë, përse nevojiten armët dhe investimer gjigante në armatimi të ndryshen, kur ky investim mund të orientohet në zhvillimin e shkencës dhe përmirësimin dhe lehtësimin e jetës se popullit jo fajësor.
Një shembull historik është politika e uljes së tensionit të Ëilly Brandt dhe Egon Bahr ndaj Bashkimit Sovjetik dhe RDGJ gjatë luftës së ftohtë. Në fjalimin e tij në Tutzing në vitin 1963, Bahr bëri thirrje për “ndryshim nëpërmjet afrimit paqësor” dhe vuri në dyshim logjikën e konfrontimit të bllokut. Në vend të kësaj, ai përshkroi një strategji të re pra lamtumirën e politikës konfrontuese, acaruese dhe fillimin e bisedimeve për ndërtimin e besimit ndërnacional. Kjo duhet të nxisë një ndryshim të brendshëm në sistemet komuniste.
Si rezultat, në fillim të viteve 1970, një sërë traktatesh u negociuan me Bashkimin Sovjetik dhe shtetet aleate të tij kundër rezistencës konservatore. Këto krijuan bazën për frenimin e konkurrencës së armëve midis superfuqive dhe ridrejtimin e saj drejt një sistemi më të qëndrueshëm të kontrollit të armëve.
Në vështrimin e së kaluarës tregohen dy gjëra të rëndesishme. Është e mundur të zëvendësohet një politikë e gjesteve kërcënuese me një politikë të bisedimeve konstruktive. Dhe besimi i ndërsjellë është baza për reduktimin e rezervave të armëve që kërcënojnë mbijetesën e botës në tërësi. Prandaj, “ndryshimi përmes afrimit paqësor”, dialogu dhe kontrolli i armëve janë ende gurët e themelit të një politike paqeje dhe sigurie të bazuar në vlerat e demokracisë sociale. Këtu duhet cekur se interesi ekonomik, zotërues si fuqi botërore anashkalon dhe kalon mbi të gjitha vlerat e paqes, negociatave, marrëveshjeve dhe jetës së banorëve jo fajësor, të botës së qetë dhe të ëmbël.
