Kush janë Gutajt, familja e madhe shqiptare që ka “lëshuar” rrënjë në Zvicër?

Me origjinë nga Kosova, familja Gutaj u vendos gradualisht në brigjet e liqenit Biel. Tani ka 50 prej tyre, të gjithë jetojnë në Le Landeron. Mbiemri i tyre është më i zakonshmi në fshat.

Kështu e përshkruan gazeta zvicerane “ARCInfo” familjen nga Nasheci.

Me origjinë nga fshati Nashec, në Kosovë, familja Gutaj është një institucion në Le Landeron. Katër nga pesë vëllezërit jetojnë atje me fëmijët e tyre. I pesti, i cili erdhi si refugjat gjatë luftës në ish-Jugosllavi, preferoi të kthehej në shtëpi. Katër të tjerët drejtojnë restorantin e tyre.

Saga e familjes Gutaj të Le Landeron filloi shumë diskrete pothuajse 50 vjet më parë.

“Xhaxhai im, Masari, erdhi të punonte në Landeron si prodhues vere në vitin 1979. Pastaj babai im, Bajrami, e ndoqi atë në vitin 1983”, thotë Fatmiri, më i madhi i vëllezërve Gutaj.

Kështu dy pleqtë themeluan linjën e familjes Gutaj në Landeron. Ka aq shumë prej tyre sa është e lehtë të humbasësh… 23 prej tyre janë nga familja e Bajramit dhe 18 nga ajo e Masarit, llogarit njëri nga katër vëllezërit. Shtoni kushërinjtë dhe numri është edhe më i madh. Pa përmendur vajzat që ndryshuan mbiemrat e tyre përmes martesës.

Sot, me 50 përfaqësues, ose 1.07% të popullsisë, Gutaj është madje mbiemri më i zakonshëm në Landeron, përpara 42 emrave Girard.

Kur babai i tij sugjeroi që të transferohej në Zvicër në vitin 1988, Fatmiri nuk hezitoi.

“Shteti na imponoi serbishten në shkollë në vend të gjuhës sonë amtare; unë refuzova dhe nuk u ktheva më kurrë.”

Në moshën 16 vjeç, Fatmiri filloi të punonte si pjatalarës në restorantin Raisin, në Le Landeron. Në të njëjtën kohë, ai mori mësime frëngjishteje në shkollën Bénédict në Neuchâtel.

I zgjuar, ai u gradua në asistent dhe më pas në kryekuzhinier. Ai solli vëllanë e tij Agronin, i cili ishte vetëm 14 vjeç, për të larë pjata në vitin 1989.

Pas disa vitesh në një fabrikë, Agroni filloi një punë në Restaurant de la Poste. Ai mori drejtimin e institucionit në vitin 2005 me Fatmirin dhe anëtarin më të ri, Ridvanin, i cili ishte somelier në L’Aquarium. Më i riu nga katër vëllezërit në Le Landeron, Luan, ishte shef picash në Le Tonneau në La Neuveville.

“Ne gjithmonë kemi punuar si familje. Shkojmë mirë me njëri-tjetrin”, shpjegon Agroni.

Që atëherë, Luani e ka menaxhuar postën i vetëm, Agroni drejton Roma Antica, Ridvani ka marrë përsipër L’Aquarium dhe Fatmiri drejton La Plage (në La Neuveville). Të katër janë martuar me gra vendase dhe mund të mbështeten në ndihmën e tyre.

Atyre nuk u mungon Kosova, thonë ata.

“Ne kthehemi me kënaqësi për pushime, por jo për të jetuar atje; mezi njohim dikë atje, jashtë familjeve tona. Dhe jemi shumë të mësuar të punojmë”, qesh Fatmiri.

Fiona, një nga fëmijët e tij, pajtohet:

“Ne jemi shumë të mësuar me Zvicrën. Daljet, ushqimi, miqësitë tona, e gjithë jeta jonë është këtu.”

Fryma familjare është një vlerë qendrore për Gutajt, konfirmon Fatmiri.

“Ne takohemi shpesh në ditët e pushimit dhe jetojmë shumë afër njëri-tjetrit. Shpresoj që fëmijët e mi do të gjejnë një vend për të jetuar në Landeron.”

Duke u bërë një vend azili, Le Landeron është atdheu i tyre dhe askush prej tyre nuk mendon të largohet, qoftë edhe vetëm për të përjetësuar traditën familjare.