Moskthimi i kusurit prej 1, 2 apo 5 centA�, bizneset pA�rfitojnA� 50 milionA� euro nA� vit

Sa herA� shkon nA� dyqane pA�r tA� blerA� ushqimin e nevojshA�m, pA�rballet me punonjA�sit nA� arkA� pA�r kusurin. Kjo pasi, Hasan Berisha nga Prishtina kA�rkon tA� drejtA�n e tij pA�r tA� marr kusurin edhe kur bA�het fjalA� pA�r 1 cent.

Sipas tij, me njA� gjA� tA� tillA� pA�rballet pothuajse A�do herA� dhe po shqetA�sohet pA�r faktin se ndodh qA� punonjA�sit i thonA� se nuk kanA� njA� monedhA� tA� tillA� pA�r kthim.

NA� njA� prononcim pA�r Indeksonline, ai thotA� se ka pasur raste kur edhe A�shtA� ankuar, por pA�rsA�ri has nA� tA� njA�jtin problem dhe se A�shtA� e kot, pasi institucionet nuk ndA�rmarrin asgjA� pA�r kA�tA�.

a�?MA� ndodh shpeshherA�. NA� artikujt me A�mimin 0.99 euro, apo tA� ngjashme, pothuajse kurrA� nuk mA� kthejnA� kusurin pa e kA�rkuar vet. Madje po ka raste qA� kur po kA�rkoj tA� mi kthejnA� 1 cent, apo 2, aq edhe sa mA� takon, po hasi nA� pA�rgjigjen se nuk kanA� pA�r momentin njA� monedhA� tA� tillA�a�?, ka thA�nA� ai.

Me kA�tA� gjendje qytetarA�t e KosovA�s pA�rballen qA� njA� kohA� tA� gjatA�.

Pos gjendjes sA� rA�nduar po pA�rballA�n edhe me vjedhje gjatA� blerjes sA� produkteve elementare nA� pothuajse A�do rast kur shifra e tyre pA�rfundon me 99 centA�.

PA�rfitimet financiare tA� bizneseve nga ky mashtrim arrin shumA�n deri nA� 50 milionA� euro nA� vit, thotA� kryetari i ShoqatA�s pA�r Mbrojtjen e Konsumatorit, Selatin KaA�aniku.

NA� njA� prononcim pA�r Indeksonline KaA�aniku thotA� se kjo dukuri A�shtA� bA�rA� shqetA�suese dhe e dA�mshme pA�r qytetarin.

a�?PA�rfitimet e bizneseve janA� me A�mimet, tA� cilat pak a shumA� janA� mashtruese, sepse i shmangen numrit tA� lartA� tA� rrumbullakuar, nga 1 euro quhet A�mimi 0.99 cent, sepse konsumatori pretendon se nuk A�shtA� 1 euro, por 0.99 euro. Mashtrimi dhe pA�rfitimi tjetA�r A�shtA� se rrallA� kush, tA� mos them askush, e kthen atA� 1 centA�sh dhe qA�llimisht nuk pA�rgatiten qA� ta kenA� monedhA�n 1 centA�sh apo 2, pA�r ta��ia kthyer qytetarit konsumator. Kjo sjellje shpA�rfaq karakterin psikologjik edhe tA� prodhuesit, edhe tA� tregtarit edhe tA� shA�rbyesit, nA� veA�anti tA� personave qA� punojnA� nA� arkA�, sepse aty ne e pA�rjetojmA� nA�nA�mimin mA� tA� madh. PA�rfitimet financiare tA� cilA�t ne jemi pA�rpjekur ta��i llogarisim, pA�rafA�rsisht arrijnA� deri nA� 50 milionA� euro nA� vit, qA� do tA� thotA� se me 50 miliona euro, tA� ishin menaxhuar ato para siA� duhet, ne do tA� kishim pA�r A�do vit nga 5 mijA� vende tA� reja tA� punA�sa�?, A�shtA� shprehur KaA�aniku.

KA�shtu, ai tregon edhe pA�r masat qA� duhet ndA�rmarr ndaj kA�tyre bizneseve.

a�?NA�se nuk kthehen ato tA� holla, inspeksioni financiar duhet tA� merret me ato biznese dhe tA� gjejnA� mA�nyrA�n qA� ta��ia kthejnA� ato qytetarit-konsumator dhe bizneset e pandershme ta��i gjobis nA� raport tA� drejtA� me lartA�sinA� e abuzimit, qA� siA� thash arrin deri nA� 50 milionA� euro nA� vita�?, ka thA�nA� ai.

Sipas tij, ankesat dhe rastet e raportimit pA�r ofendimet dhe abuzimet edhe mA� tA� mA�dha, janA� nA� rA�nie e sipA�r, sepse qytetari/konsumator dhe taksa paguesi ka humbur besimin se ku mund tA� ankohet.

NjohA�si i A�A�shtjeve ekonomike, Lulzim Beqiri thotA� e konsumatori kosovar po mashtrohet nga ana e shitA�sve pA�r qA�llime tA� pA�rfitimeve tA� biznesit tA� tyre.

NA� njA� prononcim pA�r Indeksonline, ai ka thA�nA� se bizneset e kanA� obligim ligjor tA� kthejnA� kusurin ndaj konsumatorit pavarA�sisht sa A�shtA� vlera.

a�?Konsumatori kosovar po mashtrohet nga ana e shitA�sve kosovar pA�r qA�llime tA� pA�rfitimit tA� biznesit tA� tyre, janA� mbi 50 milionA� euro nA� vit nga mos kthimi i parave tA� imta, dhe ende askush nuk ka dhA�nA� pA�rgjegjA�si nga afaristA�t, pra nuk ka edhe reagim tA� organeve kompetente lidhur me kA�tA� lloj mashtrimi me letra hapur. Bizneset e kanA� obligim ligjor tA� kthejnA� kusurin ndaj konsumatorit pavarA�sisht sa A�shtA� vlera, ndryshe Banka Qendrore e RepublikA�s sA� KosovA�s, A�shtA� kompetente pA�r sigurimin e njA� furnizimi tA� duhur tA� ekonomisA� me kartA�monedha dhe monedha euro/centA�a�?, ka deklaruar Beqiri.

Sipas legjislacionit nA� fuqi, Beqiri thotA� se kjo A�shtA� vepA�r penale e dA�nueshme.

a�?Sipas legjislacionit nA� fuqi kjo A�shtA� edhe vepA�r penale e dA�nueshme. NA� RepublikA�n e KosovA�s, mendoj se A�shtA� njA� praktik e keqe praktikimi i ndaljes sA� 1 cent, janA� rreth 1.5 milionA� konsumator dhe paramendoni sa paraja mund tA� vidhet nga ky lloj a�?biznesia�? siA� janA� duke e praktikuar disa nga bizneset kosovare. Thjesht nuk ka askush tA� drejt tA� keqpA�rdor paranA� time, ajo A�shtA� e shenjtA� e fituar me mund e djersA�, dhe askush nuk ka autorizuar bizneset tA� marrin parat pa tA� drejtA�a�?, ka shtuar ai.

Ndryshe, gjatA� vitit 2017 Banka Qendrore e RepublikA�s sA� KosovA�s ka furnizuar bankat komerciale me afA�r 5.3 milionA� copA� monedha euro tA� tA� gjitha denominimeve, prej te cilave 65% apo afA�r 3.5 milionA� copA� kanA� qenA� tA� denominimeve 5 cent, 2 cent dhe 1 cent./Indeksonline/