Spiuni i rusëve Anthony Blunt i dha KGB-së letrat ‘shantazh’ të xhaxhallarëve të Mbretëreshës: Kishin simpati për Hitlerin

Anthony Blunt u dha shefave të tij të spiunazhit rus një koleksion letrash mbretërore aq komprometuese, saqë mund të ishte përdorur për të shantazhuar Windors (familjen mbretërore), sipas një figure kryesore në KGB.

Të shkruara nga xhaxhallarët e Mbretëreshës, Dukes of Windsor dhe Kent, për të afërmit e tyre gjermanë, korrespondenca ka të ngjarë të tregojë thellësinë e simpative të tyre naziste dhe do të ishte vërtetë shumë të turpshme nëse do të ishte publikuar në vitet e Luftës së Ftohtë.

Blunt, një studiues shumë i respektuar i Pikturave të Mbretëreshës, u ekspozua vetëm publikisht si spiun në 1979.

Ai gjithmonë kishte këmbëngulur se informacioni që ai u kaloi rusëve ishin “pothuajse ekskluzivisht të lidhura me shërbimet e inteligjencës gjermane”. Por një dokumentar i Channel 4 tani ka konfirmuar që Blunt gjithashtu bëri kopje të korrespondencës Mbretërore dhe ia kaloi atë direkt KGB-së. Ka të ngjarë që Kremlini t’i ketë edhe sot kopje të letrave.

Tradhtia u zbulua nga mjeshtri i spiunazhit rus Yuri Modin, ish-kontrollues i rrjetit të spiunëve të Kembrixhit, i cili përfshinte Blunt.

Duke kujtuar takimet e tij me Modin, shkrimtari dhe historiani Roland Perry i thotë programit: ‘Unë i thashë atij, “A mund t’i kishe shantazhuar Mbretërit?” dhe ai tha: ‘Po. Po, mund ta kishim bërë por nuk do ta bënim”.

Duke qenë një kushëri i largët i Nënës Mbretëreshë, Blunt ishte një anëtar i besuar i Familjes, pasi u bë pjesë e Pallatit në 1945. Ai ishte gjithashtu një agjent i shërbimit sekret britanik, i MI5.

Kur lufta mbaroi, mbreti George VI, babai i Mbretëreshës, i kërkoi personalisht Blunt, i cili fliste gjermanisht, të shoqëronte bibliotekarin Mbretëror Owen Morshead në një mision sekret.

Ata kishin për detyrë të merrnin pothuajse 4,000 letra të shkruara nga Mbretëresha Victoria për vajzën e saj nëna Mbretëreshës Victoria, të cilat ishin ruajtur në ish shtëpinë e kësaj të fundit, Friedrichshof Castle, afër Frankfurtit – asaj kohe e pushtuar nga Amerikanët.

Korrespodencat e tjera të mbajtura në pronë përfshinin letra midis Dukes të Windsor dhe Kent dhe Princit Philipp të Hesse, nipi i Perandoreshë Viktoria dhe një nga mbrojtësit aristokratë më të fuqishëm të Hitlerit.

Mbreti e dinte që, rënia në duart e gabuara, letrat mund të provonin shumë të dëmshme. Princi George, Duka i Kentit, u vra në një përplasje ajrore në 1942.

Clive Irving, autori i Mbretëreshës së Fundit, i tha programit: ‘Churchill e sanksionoi këtë mision, si dhe George VI, sepse ata të dy e kuptuan kërcënimin e shkaktuar potencialisht nga njohuria se sa larg kjo simpati me nazistët kalonte nëpër Familjen Mbretërore. Nëse kjo del, monarkia do të rrezikohej shumë, shumë.

“Ajo që është e mahnitshme për këtë për mua është se Anthony Blunt dinte saktësisht se ku të shkonte. Blunt caktoi dy ushtarë të shkonin në vend dhe të gjenin këto dokumente”.

Ajo që Mbreti dhe Churchill nuk mund ta dinin ishte se, deri atëherë, Blunt ishte tashmë një agjent i dyfishtë për sovjetikët.

Sipas dokumentarit televiziv, ai mikrofilmoi letrat dhe i dërgoi në Moskë me një çantë diplomatike. Blunt u intervistua 11 herë nga MI5 midis 1951 dhe 1964, kur FBI amerikane u tha kolegëve të tyre britanikë se e kishin identifikuar atë si një spiun.

Por në vend që të dërgohej në burg, agjentit të dyfishtë iu ofrua imunitet dhe vazhdoi të punonte në Pallat – madje duke marrë titull kalorës në 1956. Vetëm deri në 1979, kur ai u largua nga Thatcher, ai humbi të dy privilegjet punën dhe titullin Kalorës. Ai vdiq në 1983 në moshën 75 vjeç.

Skandali i spiunimit ‘Cambridge Five’ tronditi Estabilishmentin duke zbuluar agjentë të dyfishtë Sovjetikë në zemër të shumë prej institucioneve më të rëndësishme të Britanisë.

Kim Philby, Guy Burgess, Donald Maclean dhe Anthony Blunt u takuan të gjithë në Universitetin e Kembrixhit, ku Blunt ishte një akademik dhe tre të tjerët ishin studentë. Burri i moshuar rekrutoi studentët për çështjen sovjetike para Luftës së Dytë Botërore – dhe ata mbetën të përkushtuar ndaj BRSS edhe pas fillimit të Luftës së Ftohtë. Philby ishte shefi i kundër-inteligjencës për MI6, ndërsa Maclean ishte një zyrtar i Zyrës së Jashtme dhe Burgess punoi për BBC.

Blunt ishte më i shquari nga të gjithë, si drejtor i Institutit Courtauld dhe mirëmbajtësi i koleksionit të artit të familjes mbretërore. Në 1951, Burgess dhe Maclean u ekspozuan si agjentë të dyfishtë – por pasi u informuan nga Philby ata ishin në gjendje të arratiseshin në Moskë.

Me gjithë dyshimet për Philby, ai shmangu zbulimin deri në 1963, kur edhe ai u largua në BRSS. Blunt i shpëtoi ekspozimit edhe më gjatë – deri sa u zbulua vetëm në vitin 1979, kur Margaret Thatcher e emëroi atë si të dyshuar në Dhomën e Komunave, ai pranoi tradhtinë e tij dhe iu hoqën titujt.

“Njeriu i pestë” në rrjetin e spiunimit nuk është identifikuar kurrë përfundimisht, por u zbulua si John Cairncross nga dezertori i KGB-së Oleg Gordievsky.

Historia e tradhtarëve të mundshëm është dramatizuar disa herë, duke përfshirë në librin klasik të John le Carré Tinker, Tailor, Soldier, Spy dhe një seri të BBC-së 2003 me titull Cambridge Spies./ Daily Mail/