09:48 / E Hënë, 09 Prill 2018 / indeksADMonline

​Pse ndihemi gjithmonë të sëmurë?

Gjithkush ndjehet i sëmurë nganjëherë, por në disa rrethana, një person mund të ndjehet i sëmurë të gjithë ose shumicën e kohës. Kjo ndjenjë mund t’i referohet përzierjes, ftohjeve ose përkeqësimit.

Një person mund të ndjehet i sëmurë vazhdimisht për disa ditë, javë ose muaj për shkak të mungesës së gjumit, stresit, ankthit ose dietës së dobët.

Në raste të tjera, mund të ketë një çrregullim mjekësor themelor. Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), që nga viti 2012, rreth 50 për qind e të rriturve amerikanë kishin të paktën një gjendje kronike ose afatgjatë.

Nëse një femër është shtatzënë, ndjenja e sëmundjes vazhdimisht mund të jetë e pranishme në mëngjes, e cila mund të ndodhë në çdo kohë të ditës dhe e bën një person të ndjehet i sëmurë me ose pa të vjella, transmeton KosovaPress.

Shkaqet, simptomat dhe trajtimet

Ankthi

Ankthi kronik mund të shkaktojë që dikush të ndjehet i sëmurë gjatë gjithë kohës. Shumë njerëz mund të mos ndërlidhin ankthin me ndjenjën e të qenit të sëmurë, por shpesh kjo mund ta bëjë një person të ndihet i sëmurë nga stomaku. Një person me ankth mund të ndihet i lodhur, ose mund të zbulojë se sëmuret më shpesh, pasi ankthi i tyre dobëson përgjigjet e tyre imune.

Simptoma të tjera të ankthit përfshijnë: djersitje, gulçim, ndjenjë të trullosur, rritje të ritmit të zemrës, lëkundje ose dridhje, duke shmangur situata të caktuara.

Është normale që njerëzit të kenë ankth. Kur një person ndjehet i shqetësuar vazhdimisht, dhe kjo merr rrugën e jetës së përditshme, ata duhet të vizitojnë mjekun.

Nëse një person ndjen ankth në shumicën e ditëve për 6 muaj ose më shumë, ata mund të diagnostikohen me çrregullime të përgjithshme të ankthit (GAD).

Një person mund të ketë një çrregullim të veçantë të ankthit ose një fobi nëse ankthi i tyre është i veçantë për situata të caktuara, siç janë kontaktet sociale ose vendet jo higjienike, transmeton KosovaPress.

Trajtimi

Çrregullimet e ankthit dhe ankthi janë të trajtueshme. Mundësitë përfshijnë: Zgjidhja e shkakut të ankthit, stili i jetesës, marrëdhëniet, barnat ose alkooli, dhe psikoterapia, duke përfshirë terapi kognitive të sjelljes (CBT) ose terapi ndërpersonale (IPT).

Stresi, në terma të përditshëm, është një ndjenjë që njerëzit kanë kur janë të mbingarkuar dhe përpiqen të përballojnë kërkesat.

Këto kërkesa mund të lidhen me financat, punën, marrëdhëniet dhe situatat e tjera, por çdo gjë që paraqet një sfidë ose kërcënim të vërtetë ose të perceptuar për mirëqenien e një personi mund të shkaktojë stres.

Faktet e shpejta mbi stresin:

Stresi ndihmon trupin të përgatitet për t’u përballur me rrezikun. Simptomat mund të jenë fizike dhe psikologjike. Stresi afatshkurtër mund të jetë i dobishëm, por stresi afatgjatë lidhet me kushtet e ndryshme shëndetësore.

Trupi prodhon sasi më të mëdha të kimikateve kortizol, adrenalin dhe noradrenalin. Këto shkaktojnë një rritje të ritmit të zemrës, gatishmëri më të lartë të muskujve, djersitje dhe vigjilencë. Të gjithë këta faktorë përmirësojnë aftësinë për t’iu përgjigjur një situate të rrezikshme ose sfiduese.

Faktorët e mjedisit që shkaktojnë këtë reagim quhen stresorë. Shembujt përfshijnë zhurma, sjellje agresive, një makinë me shpejtësi të madhe, momente të frikshme në filma. Sa më shumë stres që përjetojmë, aq më shumë të stresuar bëhemi.

Ndryshimet në trup

Stresi ngadalëson funksionet normale trupore, siç janë sistemet e tretjes dhe imunitetit. Të gjitha burimet pastaj mund të përqendrohen në frymëmarrje të shpejtë, rrjedhjen e gjakut, vigjilencën dhe përdorimin e muskujve.

Trupi ndryshon në mënyrat e mëposhtme gjatë stresit: presioni i gjakut dhe ritmi i pulsit, frymëmarrja është më e shpejtë, sistemi i tretjes ngadalësohet, aktiviteti i imunitetit zvogëlohet, muskujt bëhen të tensionuar, një shtim i vigjilencës parandalon gjumin.

Llojet

APA njeh tre lloje të ndryshme të stresit që kërkojnë nivele të ndryshme të menaxhimit.

Stresi akut

Ky lloj i stresit është afatshkurtër dhe është mënyra më e zakonshme në të cilën ndodh stresi. Stresi akut shpesh shkaktohet nga të menduarit rreth presioneve të ngjarjeve që kanë ndodhur së fundmi, ose kërkesave të ardhshme në të ardhmen e afërt.

Megjithatë, stresi do të zvogëlohet ose hiqet sapo këto të zgjidhen. Efektet afatshkurtra të stresit përfshijnë dhimbje koke, tension dhe shqetësim.

Megjithatë, raste të përsëritura të stresit akut gjatë një periudhe të gjatë mund të bëhen kronike dhe të dëmshme, transmeton KosovaPress.

Stresi akut episodik

Njerëzit të cilët shpesh përjetojnë stres akut, ose kanë frekuenta të shpeshta të stresit, kanë stres episod akut.

Një person me shumë angazhime dhe organizim të dobët mund të gjejë veten duke shfaqur simptoma episodike të stresit.

Këto përfshijnë një tendencë për të qenë nervoz dhe i tensionuar, dhe ky nervozizëm mund të ndikojë në marrëdhëniet. Individët që shqetësohen shumë në një bazë konstante mund të gjejnë veten përballë këtij lloji të stresit.

Ky lloj tipi i stresit mund të shkaktojë tension të lartë të gjakut dhe sëmundje zemre.

Stresi kronik

Ky është lloji më i dëmshëm i stresit. Varfëria e vazhdueshme, një familje jofunksionale, ose një martesë e pakënaqur mund të shkaktojë stres kronik. Stresi kronik mund të vazhdojë pa u vënë re.

Ai mund të bëhet pjesë e personalitetit të një individi, duke i bërë ata vazhdimisht të prirë ndaj efekteve të stresit, pavarësisht nga skenarët që ata kundërshtojnë.

Njerëzit me stres kronik kanë të ngjarë të kenë një thyerje përfundimtare që mund të çojë në vetëvrasje, veprime të dhunshme, sulme në zemër dhe tru.

Shkaqet

Ne të gjithë reagojmë ndryshe ndaj situatave stresuese. Ajo që është stresuese për një person mund të mos jetë e vështirë për një tjetër. Pothuajse çdo gjë mund të shkaktojë stres. Për disa njerëz, vetëm duke menduar për diçka ose disa gjëra të vogla mund të shkaktojë stres.

Ngjarjet e zakonshme të jetës që mund të shkaktojnë stres përfshijnë: çështje të punës ose daljes në pension, mungesa e kohës ose parave, dëshpërimi, problemet familjare, sëmundjet, shpërngulja, marrëdhëniet, martesa dhe divorci.

Simptomat

Efektet fizike të stresit përfshijnë: djersitje, dhimbje në shpinë ose gjoks, dhimbje barku ose spazma muskulore, disfunksion erektil dhe humbje të dëshirës seksuale, dhimbje koke, sëmundje të zemrës, tension të lartë, imunitet më të ulët ndaj sëmundjeve, dhimbje muskulore, nervozë nervore, vështirësi të gjumit dhe ndjenjë e shqetësimit në stomak.

Diagnoza

Një mjek normalisht do të diagnostikojë stresin duke pyetur pacientin rreth simptomave dhe ngjarjeve të jetës. Diagnoza është komplekse. Varet nga shumë faktorë.

Pyetësorët, masat biokimike dhe teknikat fiziologjike janë përdorur, por këto nuk mund të jenë objektive apo efektive. Mënyra më e drejtpërdrejtë për të diagnostikuar stresin dhe efektet e saj ndaj një personi është përmes një interviste gjithëpërfshirëse, të orientuar nga stresi.

Trajtimi

Mjekët zakonisht nuk do të përshkruajnë medikamente për të përballuar stresin, përveç nëse pacienti ka një sëmundje themelore, siç është depresioni ose ndonjë lloj ankthi.

Në këtë rast, mjeku trajton një sëmundje mendore dhe jo stres. Në raste të tilla, mund të përshkruhet një antidepresant. Megjithatë, ekziston rreziku që ilaçet të maskojnë stresin, në vend që t’ju ndihmojnë të përballoni atë.