Enjtja e këmbëve në ditët e nxehta të verës

Shkaqet, simptomat dhe mundësitë e trajtimit

Prof. Dr. Dr. Halil Krasniqi, ekspert i shëndetësisë

Sidomos gjatë muajve të verës, shumë njerëz ankohen për këmbë të ënjtura, veçanërisht në mbrëmje pas një dite të gjatë. Këto ënjtje mund të jenë të padëmshme, por mund të jenë edhe shenjë e një sëmundjeje më serioze.

Shkaqet
Ënjtja e këmbëve në verë shpesh shkaktohet nga një kombinim i nxehtësisë dhe mungesës së lëvizjes:
Nxehtësia: Në temperatura të larta, enët e gjakut zgjerohen. Kjo ngadalëson kthimin e gjakut venoz drejt zemrës, duke bërë që lëngu të rrjedhë në indet përreth dhe të shkaktojë ënjtje.

Qëndrimi i gjatë ulur ose në këmbë: Mungesa e lëvizjes ndihmon që gjaku dhe lëngu në inde të grumbullohen në ekstremitetet e poshtme.
Dobësia venoze (insuficienca kronike venoze): Një shkak i zakonshëm i ënjtjeve të përsëritura. Valvulat venoze nuk funksionojnë më mirë dhe gjaku ngelet në këmbë.
Çrregullime të rrjedhës limfatike: Bllokimi i rrjedhjes së limfës mund të çojë gjithashtu në ënjtje (limfedemë).
Sëmundje të zemrës, veshkave ose mëlçisë: Këto mund të shkaktojnë edemë të përgjithshme, sidomos në stadet e avancuara.
Efekte anësore nga medikamentet: Disa ilaçe për tensionin e gjakut, hormonet apo anti-inflamatorët mund të favorizojnë mbajtjen e ujit në trup.

Simptomat (Klinika)
Ënjtje veçanërisht në pjesën e poshtme të këmbës dhe në kyçin e këmbës
Ndjenjë tensioni ose rëndese në këmbë
Dhimbje gjatë qëndrimit të gjatë në këmbë apo ulur
Në raste të avancuara: Ndryshime në lëkurë, damarë sipërfaqësorë të dukshëm (venat merimangë), variçe, dhe ndonjëherë ngërçe gjatë natës

Diagnostikimi
Një ekzaminim i plotë është shumë i rëndësishëm, sidomos në rastet me:
Ënjtje të njëanshme (dyshim për trombozë!)
Përkeqësim të papritur të simptomave
Simptoma shoqëruese si vështirësi në frymëmarrje ose dhimbje në gjoks
Hapat diagnostikues përfshijnë:
Ekzaminim fizik
Eko-dupleks (ultratinguj të venave)
Diagnostikim i rrjedhës limfatike
Analiza gjaku
Përjashtimi i sëmundjeve të brendshme (zemër, veshka, mëlçi)

Trajtimi
Trajtimi varet nga shkaku i problemit. Masat më të zakonshme përfshijnë:
Masat e përgjithshme:
Ngritja e këmbëve mbi nivelin e zemrës
Përdorimi i lëngjeve në sasi të mjaftueshme
Aktiviteti fizik: ushtrime për shputat, ecje, not
Shmangia e nxehtësisë së tepruar dhe qëndrimit të gjatë në një pozicion
Masat mjekësore:
Çorape kompresive
Medikamente për venat (p.sh. preparate bimore me gështenjë të egër apo gjethe rrushi të kuq)
Drenazh limfatik manual për limfedemë
Terapia medikamentoze në rastet me sëmundje të brendshme
Për insuficiencën kronike venoze:
Kontroll të rregullt tek kirurgu vaskular
Trajtime ndërhyrëse ose kirurgjikale në rastet e avancuara (si p.sh. skleroterapia, lazeri apo operacionet venoze)