Kosova: homazh për Pasolinin, 4 filma autorë në “Kino Armata” në Prishtinë

Njëqind vjet pas lindjes së Pier Paolo Pasolinit, Ambasada e Italisë në Kosovë dhe Kino Armata në Prishtinë bëjnë homazh për intelektualin, shkrimtarin dhe regjisorin e madh italian, duke shfaqur në kryeqytetin kosovar 4 nga filmat e tij më të famshëm – “Uccellacci e Uccellini “(1966), “Accattone” (1961), “Mamma Roma “(1962) dhe “Edipo Re”(1967) – në kuadër të “Mjeshtrave të të Kinemasë italian”, një përmbledhje e “Kino Armata” që ka për qëllim të bëj të njohur para publikut kosovar regjisorët e mëdhenj italianë dhe “Fare Cinema”, një përmbledhje e Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Bashkëpunimit Ndërkombëtar të Italisë, kushtuar promovimit të kinemasë dhe industrisë së filmit italian.

Filamt do të shfaqen nga data 24 deri më 27 maj në “Kino Armata”, hyrje është falas. Shikimi i filmave (në gjuhën origjinale dhe me titra shqip dhe anglisht) do të shoqërohet me debate, lexime poezish, shfaqje të materialeve arkivore dhe video-prezantime të papublikuara për filmat e gjatë – vepër e regjisorëve, kritikëve dhe historianëve të kinemasë italiane – të realizuar posaçërisht nën përgjegjësinsinë e Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Bashkëpunimit Ndërkombëtar të Italisë.

Pastaj spektatorët do të udhëhiqen drejt botës së Pasolinit nga Aida Baro, kryeredaktore eshtëpisë botuese “Botime Pegi” në Tiranë, aktive në segmentin e teksteve dhe botimeve letrare si dhe përkthyese e njohur – nga italishtja në shqip – e veprave letrare dhe kinematografike, përfshirë ato të Pasolinit, nga drejtori i kinemasë, Alush Gashi dhe nga programuesja Eranda Bokshi.

“Do të kujtojmë figurën e Pasolinit dhe modernitetin e tij profetik, që e bëri atë simbol të kulturës italiane të shekullit të njëzetë, përmes poezisë, artikujve por mbi të gjitha kinemasë”, tha Antonello De Riu, Ambasador i Italisë në Kosovë. “Pas retrospektivës së organizuar në prill për Michelangelo Antonionin, tani kemi zgjedhur t’ia kushtojmë recensionin ‘Fare Cinema’ veprës së Pasolinit, një artisti poliedrik dhe një prej eksponentëve më të mëdhenj dhe më përfaqësues të kinemasë dhe letërsisë sonë, mesazhi i të cilit mbetet ende shumë aktual, duke qenë përpara kohës me mendimin e tij pa paragjykime”, shtoi Shefi i Misionit.

Homazhi për Pasolinin hapet të martën, 24 maj në orën 19:30 me filmin “Uccellacci e Uccellini”, një komedi por edhe një fabul alegorike, me qendër një udhëtim në fshatrat e Romës të një babai dhe djalit të tij (Totò dhe Ninetto Davoli. ), të shoqëruar në udhëtimin e tyre nga një sorrë marksiste që flet (me zërin Francesco Leonetti ). Një figurë, ajo e sorrës, në të cilën Pasolini njeh intelektualin e majtë, të kapur nga kapitalizmi konsumator që homologon gjuhët, kulturat dhe ndërgjegjet. Filmi ishte fitues i çmimit “Nastro d’Argento” (1967) për tregimin më të mirë. Mbrëmja do të prezantohet nga drejtori Gashi dhe Ambasadori De Riu; për të ndjekur, pas filmit, debatin me Aida Baron dhe Eranda Bokshin.

Përmbledhja vazhdon të mërkurën, 25 maj, në orën 19:00 me filmin “Accattone”, vepra parë që shënoi debutimin e Pasolinit si autor kinematografik, xhiruar me aktorë joprofesionistë. Protagonisti i filmit, Vittorio, i quajtur Accattone, është një “djalë i jetës” që jeton në margjinat e shoqërisë, në periferi të Romës. Një ditë ai takohet me Stelën, vajzën me të cilën bie në dashuri dhe përpiqet t’i ndryshojë jetën duke zgjedhur ndershmërinë, por rruga drejt “shëlbimit” nuk është aq e lehtë sa duket. Fitues i çmimit të parë për regji në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit në Karlovy Vary (1962).

Filmi i tretë i propozuar, të enjten, 26 maj, në orën 19:00, është “Mamma Roma”, filmi i dytë i Pasolinit, me aktoren kryesore Anna Magnani. Ai gjithashtu zhvillohet në periferi romake dhe tregon historinë e Mamma Roma, një prostitutë e cila për dashurinë e djalit të saj, për të cilin dëshiron një jetë ndryshe nga ajo e saj dhe që nuk është në dijeni të profesionit të nënës së saj, përpiqet të ndryshojë jetën e saj. . Djali i tij Ettore, megjithatë, do të mësojë ende për të kaluarën e nënës së tij.

Recensioni përfundon të premten, 27 maj, në orën 19:00 me “Edipo Re”, paraqitur në konkurrim në Festivalin e 28-të Ndërkombëtar të Filmit në Venecia (1967). Vepra ripërpunon tragjedinë e Sofokliut në të cilën miti i Edipit pasurohet me konotacione të forta autobiografike. Ky është filmi i parë në të cilin Pasolini e mat veten me mitin klasik, për të evokuar, në një mënyrë ëndërrimtare, rrugën e tij të jetës. Fitues i ” Nastro d’argento” (1968), çmimi më i vjetër i filmit italian për subjektin më të mirë origjinal. Pas shfaqjes do të ketë një lexim të poezive të autorit italian.

Pier Paolo Pasolini (Bolonjë, 5 mars 1922 – Romë, 2 nëntor 1975) ishte poet, regjisor, skenarist, shkrimtar, aktor dhe dramaturg italian. Ai u dallua në fusha të shumta, duke dhënë kontribute edhe si piktor, romancier, gjuhëtar, përkthyes dhe eseist. Janë të njohur artikujt e tij të botuar në gazetat kryesore të kohës, të mbledhura më vonë në veprën “Scritti corsari”. Ndër romanet e tij më të njohura janë “Ragazzi di vita” dhe ” Una vita violenta”. Ai frymëzoi ekzistencën e tij mbi jokonformizmin dhe diversitetin radikal, deri në vdekjen e tij me vrasje në 1975 në periferi të Romës. Vëzhgues i vëmendshëm i ndryshimeve në shoqërinë italiane nga periudha e dytë e pasluftës deri në mesin e viteve 1970, si dhe një figurë e diskutueshme ndonjëherë, ai shpesh ngjallte polemika të forta dhe debate të nxehta për shkak të natyrës radikale të gjykimeve të tij, shumë kritike ndaj zakoneve borgjeze dhe shoqërisë konsumatore e sapolindur, si dhe në lidhjeje me lëvizjen e vitit 1968.

Përmbledhja “Fare Cinema” u prezantua në vitin 2018 nga Ministrinë e Punëve të Jashtme dhe Bashkëpunimit Ndërkombëtar të Italisë dhe u organizua në bashkëpunim me Ministrinë e Kulturës, Shoqatën Kombëtare të Industrive Kinematografike Audiovizive Digjitale (ANICA), Agjencinë për promovimin jashtë vendit dhe ndërkombëtarizimin e kompanive italiane (ICE), Inctitutin Luce – Cinecittà, Komisionet Italiane të Filmit dhe Akademinë Italiane të Kinemasë – Çmimet David di Donatello. Nisma synon të rrisë industrinë e kinemasë italiane dhe profesionalizmin e saj nëpërmjet përhapjes jashtë vendit të filmave dhe përmbajtjeve të thelluara mbi kinemanë italiane dhe realizimit të eventeve nga rrjeti diplomatik-konsullor dhe institutet Italiane e Kulturës.