20:45 / E Premte, 13 Prill 2018 / indeksADMonline

Studiuesit tregojnA� A�farA� ndodhA� nA�se bomba bA�rthamore do tA� shpA�rthente nA� njA� qytet (Video)

Bota po jeton edhe njA�herA� me spektrin e zymtA� tA� a�?Armagedonita�? atomik. Pra, A�farA� do tA� ndodhte nA�se njA� bombA� bA�rthamore shpA�rthen nA� njA� qytet tA� madh?

Kjo pyetje A�shtA� duke u pA�rgjigjur tani nA� detaje tA� hollA�sishme nga shkencA�tarA�t tA� cilA�t po pA�rdorin simulime komplekse pA�r tA� vlerA�suar sa vdekje do tA� shkaktohet nga njA� sulm bA�rthamor.

NjA� ekip nA� Institutin Politeknik tA� Virxhinias dhe nA� Universitetin ShtetA�ror ndA�rtoi modele kompjuterike tA� cilat parashikojnA� sjelljen e A�do individi nA� njA� qytet pA�r tA� ndihmuar qeverinA� tA� planifikojA� pA�rgjigjen e saj nA� rast emergjence, shkruan The Sun, transmeton Indeksonline.

Ata e imagjinuan sikur njA� bombe shpA�rtheu nA� Uashington DC nA� nivelin e tokA�s, duke shkatA�rruar menjA�herA� njA� bllok tA� tA�rA� tA� qytetit dhe duke prishur ndA�rtesat pA�r gati njA� milje nA� A�do drejtim.

Kjo do tA� vriste dhe do tA� plagosi rA�ndA� qindra e mijA�ra njerA�z, duke lA�nA� miliona nA� rrezik rrezatimi. Ne tashmA� e dimA� shkatA�rrimin fizik qA� njA� sulm bA�rthamor do tA� shkaktojA� nA� njA� qytet.

Por simulimi A�shtA� njA� pA�rpjekje pA�r tA� kuptuar se A�farA� do tA� bA�nin individA�t, duke pA�rdorur njA� teknikA� tA� quajtur ‘modelimi i agjentA�ve’.

Ajo qA� ata gjetA�n A�shtA� se njerA�zit qA� nuk bA�nA� asgjA� kishin shansin mA� tA� lartA� pA�r tA� vdekur, deri nA� 279,020 tA� vrarA� nA� 48 orA� nA� qoftA� se ata nuk ndA�rmarrin hapa pA�r tA� shpA�tuar.

Ekipi pastaj krahasoi dy kurse tA� ndryshme tA� mundshme tA� veprimit. NA� tA� parA�n, njerA�zit e simuluar kryenin ‘kA�rkim strehimi, evakuim, dhe kA�rkim shA�ndetA�sor’, gjA� qA� nA�nkuptonte se ata u pA�rpoqA�n tA� fshihnin, iknin, tA� trajnoheshin dhe pastaj tA� vuanin forma tA� ndryshme ankthi.

Modeli i dytA� supozon qA� personat pasi qA� tA� bA�jnA� tA� gjitha kA�to gjA�ra, ata pastaj kA�rkojnA� gjithashtu tA� shpA�tojnA� pjesA�tarA�t e familjes, qA� nA� kA�to raste quhet ‘rindA�rtimi i familjes’.

Mjerisht, a�?heronjtA�a�? kishin mA� shumA� gjasa tA� vdisnin sesa njerA�zit qA� vetA�m kujdeseshin pA�r veten.

GjA�ja mA� e mirA� pA�r tA� bA�rA� A�shtA� tA� strehoheni vetA�m pas shpA�rthimit, pA�rpara se tA� ndA�rmerrni hapa pA�r tA� shpA�tuar dhe pA�r tA� kA�rkuar kujdes shA�ndetA�sor.

NjerA�zit qA� ekspozohen hapA�sirA�s a��a��nA� pA�rpjekje pA�r tA� gjetur familjen ose shpA�tuar njerA�zit e tjerA� pA�rballen me njA� dozA� tA� lartA� tA� rrezatimit, tA� cilat mund tA� pA�rfundojnA� fatale.

NdA�rsa strehimi pA�r njA� kohA� tA� gjatA� ku pastaj evakuimin bA�het nA� urdhrat e ekipeve tA� reagimit emergjent ishte njA� strategji shumA� mA� pak tA� rrezikshme. /Indeksonline/