TA� pathA�nat pA�r BetejA�n e Baballoqit, frontin e parA� tA� luftA�s sA� UA�K-sA� nA� Dukagjin

16 prill 1998. Kjo datA� kujtohet me krenari dhe lavdi. A�shtA� data kur ushtarA�t e parA� tA� organizuar tA� UshtrisA� A�lirimtare tA� KosovA�s nA� ZonA�n e Dukagjinit nisA�n shtigjeve tA� lirisA�. A�shtA� data ku qindra A�ushtarA� tA� Dukagjinit tA� prirA� nga komandanti i ZonA�s, Ramush Haradinaj u nisA�n rrugA�s pA�r ShqipA�ri. Shkuan pA�r ta��i sjellA� armA�t e para nA� mA�nyrA� tA� organizuar.

NA� mesin e kA�tyre trimave ishin edhe 14 luftA�tarA� nga fshati Baballoq tA� cilA�t iu pA�rgjigjen thirrjes pA�r liri. NjA�ri nga ata ishte Florim Mataj, i cili aso kohe edhe pse i ri me moshA�, vendosi tA� mos ndahet nga shokA�t.

Florimi i cili pas konsolidimit tA� shtabit tA� UA�K-sA� nA� Baballoq do tA� emA�rohej zv/komandant dhe pA�rgjegjA�s i pikA�s, rrA�fen ekskluzivisht tA� gjitha ngjarjet qA� e pA�rcollA�n atA� gjatA� luftA�s, respektivisht pA�r betejA�n e madhe tA� Baballoqit, shkruan Lajm.net.

a�?MA� 20 prill tA� vitit 1998 hymA� nA� KosovA�. U ndalA�m nA� fshatin SmolicA�. Ishte ora 5 e mA�ngjesit dhe ne tA� gjithA� ishim tA� ngarkuar me armatim tA� rA�ndA� deri nA� 50 kilogramA�a�?, nis rrA�fimin Florim Mataj.

NA� mesin e atyre qA� shkuan herA�n e parA� pA�r armatim ishin edhe shumA� dA�shmorA� tA� kombit, pA�r tA� cilA�t Florimi flet vazhdimisht.

a�?MA� 18 prill tA� vitit 1998 banorA�t e fshatit Baballoq dalin publikisht dhe me 4-5 armA� qA� i kishin rreshtohen tA� xhamia e fshatit. Aty ishin mbi 140 luftA�tarA�. OrganizatorA�t kryesorA� tA� kA�saj ngjarjeje ishin Faik Doda, i cili mA� vonA� emA�rohej komandant i fshatit dhe Adem Mataj, pA�rgjegjA�s i vijave tA� frontit dhe pA�rfaqA�sues i fshatit Baballoq nA� shtabin qendror nA� Gllogjan. Kthimi ynA� mA� 20 prill u prit heroikisht dhe mobilizimi mori hov tA� paparA�a�?, rrA�fen ai.

Sjellja e armatimit nga fshati SmolicA� pA�r nA� Baballoq e mA� pas shpA�rndarja nA� fshatrat tjerA� tA� Dukagjinit A�shtA� rrA�fim nA� vete.

a�?a��njA� pjesA� tA� armatimit e kemi ngarkuar nA� disa automjete (traktorA�), tjerA�t e mbanim nA� shpinA�, si dhe nA� kuaj. E kemi bllokuar magjistralen DeA�an-GjakovA�, nA� fshatin HereA�A� dhe i kemi kaluar automjetet pA�rplot me armatim. Ka qenA� ndjenjA� e papA�rshkruar, ka qenA� ndjenjA� lirie qysh atA� ditA�a�?.

a�?Pas kthimit nA� Baballoq me armatim, diku nA� mbrA�mje, tA� gjithA� luftA�tarA�t e fshatit tonA� kemi fjetur nA� odA�n e RamA� Matajt. Ishim tA� rraskapitur, por krenar. MirA�po, para se tA� flinim, dA�shmori i kombit, Ramiz Batusha na tha qe duhet tA� na qethte tA� gjithA�ve, sepse duhet tA� dukeshim tamam si ushtarA�a�?, e kujton kA�tA� moment tA� paharruar Florimi.

DA�shmorA�t e Baballoqit

Fillimi i luftA�s nA� Baballoq

A�shtA� mA�ngjesi i 21 prillit tA� vitit 1998. UshtarA�t e lirisA�, djemtA� e rinj dhe papA�rvojA� ushtarake, dalin tA� stA�rvitin dhe ta��i provojnA� armA�t qA� i kishin sjellA� nga ShqipA�ria. MirA�po, ushtrimet ndA�rpriten nA� gjysmA�. Suka e Baballoqit pushtohet nga forcat e mA�dha serbea�� nisin granatimet e para tA� ushtrisA� dhe policisA� serbe mbi Baballoq. Kjo shA�non edhe fillimin e luftA�s.

a�?Ka qenA� saktA�sisht ora 10 e 45 e mA�ngjesit kur i kemi dA�gjuar krismat e para. Ky moment llogaritet edhe fillimi i luftA�s frontale nA� ZonA�n e Dukagjinit. Zjarrit iu pA�rgjigjem me zjarr. Plumbat e parA� kundA�r forcave serbe janA� shkrepur nga pozicionet tona qA� ishin nA� Kullat e fshatit. E dihet se nA� Baballoq ka pasur shumA� Kulla tA� gurit. Fillimi i luftA�s ishte shumA� i vA�shtirA�, por forcat e armikut atA� ditA� e kuptuan se ne e kishim marrA� seriozisht luftA�n pA�r liri dhe se do tA� rezistonim deri nA� fund, gjA� qA� edhe ashtu doli. Armiku sapo tentoi tA� hyjA� nA� fshat, nga kundA�rzjarri ynA�, u detyrua tA� qA�ndrojA� nA� pozicionet fillestarea�?, tregon Florimi momentet e para tA� betejA�s sA� pA�rgjakshme tA� Baballoqit.

Fillimin e luftA�s nA� Baballoq, si vija e parA� e frontit nA� Dukagjin, e kishte pA�rcjellA� nga afA�r Ramush Haradinaj, tash kryeministA�r i KosovA�s, aso kohe komandant i ZonA�s sA� Dukagjinit. Ai bashkA� me vA�llezA�rit kishte ardhur menjA�herA� nA� Baballoq.

a�?Erdhi Ramushi, ShkA�lzeni, Dauti, Nasimia�� Na dhanA� kurajo dhe motiv qA� tA� organizoheshim edhe mA� shumA� dhe tA� rezistonim edhe mA� trimA�risht. Kjo bA�ri qA� ne si fshat tA� fillojmA� organizimin e mirA�filltA� tA� shtabit tonA�, duke i vendosur pikat dhe duke e krijuar edhe komponentin e logjistikA�s. I vendosA�m pikat pA�rballA� forcave serbe duke filluar nga fshati GramaA�el, afA�r SukA�s sonA� qA� ishte edhe pika e parA� mbrojtA�se ku unA� komandoja. Pikat tjera ishin pA�rreth SukA�s dhe nA� zona tA� caktuara ku forcat armike synonin tA� futeshin nA� Baballoq. Rruga kryesore ishte e minuara�?, thekson Florimi.

Ai dhe tA� tjerA�t kishin shkuar mA� pas nA� ShqipA�ri pA�r tA� sjellA� armatim edhe 4-5 herA� tjera.

QA� nga prilli e deri nA� fund tA� gushtit tA� vitit 1998 janA� dhjetA�ra grupe qA� shkuan nA� ShqipA�ri pA�r tA� sjellA� furnizime me armatim. RrugA�t e shkuarjes po bA�heshin gjithnjA� e mA� tA� vA�shtira, rreziku rritej, por po rritej edhe ndjenja se A�lirimi i vendit nuk ndodh pa gjak dhe pa sakrifica.

Florim Mataj nA� front

Granatime nga tA� katA�r anA�ta��

a�?Kemi qenA� njA� nga fshatrat mA� tA� organizuar nA� Dukagjin. Pas 10 ditA�ve tA� para tA� nisjes sA� luftA�s, filluam organizimin e duhur. Organizimi i fshatit tonA� u vlerA�sua edhe nga komandanti i ZonA�s, Ramush Haradinaj. Ky organizim bA�ri qA� kjo vijA� e parA� e frontit tA� funksiononte nA� mA�nyrA� profesionalea�?, tregon Florimi.

Nga organizimi i fshatit e deri nA� rA�nie ishin mbi 150 luftA�tarA� tA� Baballoqit, mirA�po kohA� pas kohe nA� fshat kanA� qA�ndruar ushtarA� edhe nga vende tjera, sepse fronti aty llogaritej mA� i vA�shtiri dhe ishte ballafaqim i drejtpA�rdrejt me armikun.

Po ashtu Baballoqi ishte edhe si pikA�kalim pA�r tA� gjithA� ata qA� shkonin nA� ShqipA�ri pA�r armatim. Dhe luftA�tarA� nga tA� gjitha viset kanA� kaluar dhe luftuar nA� Baballoq.

Duke e parA� qA�ndresA�n e Baballoqit dhe pozitA�n strategjike, ky fshat ishte cak i sulmeve me armatim tA� rA�ndA� tA� ushtrisA� serbe.

a�?Mbi katA�r muaj jemi sulmuar vazhdimisht nga tA� katA�r anA�t. Jemi goditur me armatim tA� rA�ndA� nga vendi i ashtuquajtur a�?podi i gA�shtenjavea�� nA� DeA�an, nga Suka e Biteshit, nga Suka e Baballoqit, CA�rmjanit, etj. Ishin granatime tA� pandalshme. Ishte torturA� vetA�m zhurmat e granatave dhe topave tA� dA�gjoheshin e lA�rA� mA� tA� qA�ndrosh nA� zonA�n ku ato binin. Por ajo qA� kam parA� tA� djemtA� ishte epike, ishte diA�ka qA� zor pA�rshkruhet me fjalA�. TA� papA�rvojA� ishim gati tA� gjithA�, por vullneti dhe trimA�ria e treguar i tejkaloi tA� gjitha pritjeta�?, kujton Florimi.

Foto: Rivarrimi i dA�shmorA�ve tA� Baballoqit pas luftA�s

Ramiz Batusha, dA�shmori i parA�

25 maj 1998. A�NA� kA�tA� ditA� tA� kobshme bie heroikisht dA�shmori i parA� i Baballoqit dhe dA�shmori i parA� pas betejA�s sA� Gllogjanit tA� 24 marsit. LuftA�tari i pashoq, shembulli i rinisA� sA� fshatit, djaloshi qA� ua qethte flokA�t gjysmA�s sA� fshatita�� bie heroikisht pA�r tA� mos vdekur kurrA�!

Ramiz Batusha u bA� sinonim i luftA�s pA�r liri, luftA�s kundA�r pushtuesit shekullor. Ramizi u vra qA� tA� tjerA�t tA� marrin forcA� nga guximi i tij, tA� marrin vullnet qA� luftA�n ta qojnA� deri nA� fund.

Edhe pse i plagosur, Ramizi nA� ditA�n e rA�nies vendosi tA� shkonte front. Askush nuk mundi ta ndalte qA� ta��ju bashkohej shokA�ve nA� pikA�n e parA� tA� zjarrit.

a�?RA�nia e Ramizit ishte pA�rjetim i rA�ndA�. Ishte djaloshi qA� ne e merrnim si shembull pA�r gjithA�ka. Na goditi rA�ndA� vdekja e tij, mirA�po edhe na dha forcA� qA� amanetin e tij ta qojmA� deri nA� funda�?, rrA�fen Florimi.

Florimi tregon se si ishte pikA�risht Ramush Haradinaj ai qA� e varrosi Ramizin afA�r xhamisA� sA� fshatit dhe se si i motivoi ata pA�r ta pA�rballuar kA�tA� humbje tA� madhe.

a�?Pasi qA� e varrosA�m Ramizin, komandanti Ramush Haradinaj nA� mbrA�mje na mbajti fjalim dhe na dha kurajo e mbA�shtetje. Ai na rrA�feu edhe ngjarjen e ditA�s sA� rA�nies sA� vA�llait tA� tij, Luanit nA� kufirin me ShqipA�rinA�, nA� vitin 1997a�?, tregon ai, duke shtuar se kjo ishte motivuese pA�r tA� vazhduar tutje.

Kompleksi memorial

DA�shmorA�t e Baballoqit

Pas Ramiz BatushA�s, nA� altarin e lirisA� bie edhe Nexhat Humaj. Nexhati, shumA� i ri nA� moshA�n, vritet mA� 9 gusht nA� Baballoq. Nexhati bie heroikisht afA�r lagjes sA� BytyqA�ve. Aty plagoset rA�ndA� edhe Zenun Mataj. MA� 26 gusht, Zenun Mataj ndA�rron jetA� nA� fshatin PagarushA� tA� MalishevA�s, pasi qA� paraprakisht ishte trajtuar nA� spitalet e improvizuar ushtarake nA� fshatrat Irzniq dhe BA�rliq.

a�?Zenuni ishte luftA�tar i shquar, komandat i njA�rA�s nga pikat e mbrojtjes. I kishte nA�n komandA� mbi 20 ushtarA�. Ishin djem tA� mrekullueshA�m, na jepnin motiv. Edhe sot jam krenar qA� kam qenA� bashkA�luftA�tar i tyrea�?, thotA� Florimi.

Pas rA�nies sA� Baballoqit nA� ofensivA�n e 11 gushtit tA� vitit 1998, ushtarA�t e kA�tij fshati iu bashkuan brigadave tA� UA�K-sA� dhe vazhduan deri nA� fund tA� luftA�s.

QA� nga ajo kohA�, nga ky fshat dA�shmor bien edhe Milaim Gjoci, Avni Sinani, Agron Gjoci, Milazim Shala, Izet Beqiri, Asllan Batusha, Kujtim Qallaku, Demush Bardheci dhe Muhamet Bardheci.

MA� 18 gusht tA� vitit 1998 Milaim Gjoci, Avni Sinani dhe Agron Gjoci bien heroikisht nA� trekA�ndA�shin kufitar KosovA�-ShqipA�ri-Mali i Zi, nA� tentimin pA�r tA� marrA� armatim. Se bashku me ata ishin edhe disa luftA�tarA� tA� Baballoqit tA� cilA�t mbesin ta plagosur dhe sot janA� invalid tA� luftA�s.

a�?TA� tre kA�ta dA�shmorA�, Milaim Gjoci, Avni Sinani dhe Agron Gjoci, treguan se pA�r ta lufta nuk kishte pA�rfunduar me rA�nien e Baballoqit, prandaj e vazhduan luftA�n ku edhe ranA� heroikisht nA� trekA�ndshin kufitara�?, vazhdon Florim Mataj.

Milazim Shala dhe Izet Beqiri kanA� rA�nA� dA�shmorA� nA� betejA�n e Koshares, kurse Asllan Batusha vA�llai i vogA�l i dA�shmorit tA� parA� tA� Baballoqit, Ramiz Batusha, ka rA�nA� heroikisht nA� betejA�n e GjakovA�s.

Milazim Shala ishte njA�ri ndA�r organizatorA�t dhe pA�rgjegjA�sit e pikA�s nA� Baballoq, ku e bA�nte vA�zhgimin e vijave tA� para tA� frontit deri nA� RastavicA�.

Pas rA�nies sA� Baballoqit, Milazim Shala sistemohet nA� Koshare, nA� BrigadA�n 138 a�?Agim Ramadania�?.

a�?NA� kA�tA� brigadA� pata fatin tA� isha dhe unA� dhe ta vazhdoja luftA�n se bashku me Milazimin, dhe me dhjetA�ra luftA�tarA� tA� Baballoqita�?, thotA� Florimi.

MA� 31 maj tA� vitit 1999 Milazimi bie heroikisht nA� Koshare.

a�?Izet Beqirajn nuk e kam takuar nA� Baballoq, gjatA� betejA�s, por pA�r trimA�rinA� e tij nA� Koshare flasin bashkA�luftA�tarA�t dhe komandanti Rrustem Berisha. Flijimi i tij ishte heroik dhe i pashembullt nA� RrasA� tA� Kosharesa�?, vazhdon tutje ai.

DA�shmori tjetA�r i kombit nga Baballoqi i sistemuar nA� brigadA�n 131 a�?Jusuf GA�rvallaa�?, Asllan Batusha, bie heroikisht nA� hyrje tA� GjakovA�s. Ai e ndiqte rrugA�n e vA�llai tA� tij dA�shmor, Ramizit.

Kujtim Qallaku u sistemua nA� NjA�sitin Special a�?Shqiponjat e Zezaa�? dhe bie dA�shmor nA� Kralan tA� GjakovA�s.

Demush Bardheci vritet heroikisht gjatA� masakrA�s sA� MejA�s.

Muhamet Bardheci A�shtA� vrarA� nA� fshatin Nec tA� GjakovA�s, duke rA�nA� nA� pritA� gjatA� marrjes sA� armatimit.

Baballoqi ka dhA�nA� edhe martirA� pA�r KosovA�n. NdA�rsa nA� beteja kanA� mbetur tA� plagosur edhe dhjetA�ra luftA�tarA�.

Florim Mataj (majtas) dhe dA�shmori i kombit, Xhemajl Fetahaj

Pitja e nA�nA�s Hate qA� Ramizi e ndau me shokA�t

Florim Mataj rrA�fen pA�r njA� ngjarje interesante gjatA� rrugA�timit pA�r tA� marrA� armatim nA� ShqipA�ri herA� e parA�, mA� 16 prill tA� vitit 1998.

a�?TA� entuziazmuar se do tA� shkojmA� tA� marrim armatim, neve as qA� na ka rA�nA� ndA�rmend qA� tA� marrim ushqim me vete. Kjo edhe pA�r faktin se nuk e dinim as sa larg A�shtA� armatimi e as ShqipA�ria. Kah mesi i rrugA�s na mori uria shumA�, u lodhA�m, mirA�po nA� atA� moment del nA� skenA� njeriu i zgjidhjes sA� situatave. Ramiz Batusha tha: o djem, unA� me vete kom marrA� pite, ma ka qitA� nana Hatea�?, rrA�fen Florimi, duke shtuar se Ramizi para nisjes i kishte thA�nA� nA�nA�s sA� tij qA� ta gatuante njA� pite se do tA� shkojnA� nA� ShqipA�ri pA�r armatim e nuk e dinA� sa e gjatA� A�shtA� rruga.

E udhA�timi vetA�m nA� njA� drejtim zgjaste 12 orA�a��

Organizimi i fshatit

Komandant i fshatit Baballoq ishte caktuar tA� jetA� Faik Doda, profesori i letA�rsisA� shqipe. Zv/komandant u emA�rua Florim Mataj, protagonisti i rrA�fimit tonA�.

PA�rfaqA�sues i Shtabit ishte Adem Mataj.

KomandantA� tA� pikave ishin: Florim Mataj, Florim Zhubi, Xhevdet Mataj, Sami Gjoci, Zenun Mataj, Milazim Shala, Milaim Gjoci dhe UkA� Shala.

Logjistika e fshatit pA�rbA�hej nga Qamil Mataj dhe Latif Gjoci.